Kıbrıs Türk Psikiyatri ve Psikoloji Dergisi; 2024;6(1):76-83
Klinik ve Evde Bakımda Uygulanabilecek Yaşlı Bakım Modelleri
E Babaoğlu
Üsküdar Üniversitesi, İstanbul
Son yüzyılın en önemli demografik olgularından birisi nüfusun gitgide yaşlanması ve yaşlı nüfusun sayısının giderek artmasıdır. Yaşlı bireylerin fiziksel ve bilişsel işlevselliğinin sürdürülmesi ve yaşam kalitelerinin korunması amacıyla daha yapılandırılmış koruyucu önlemler alınmasını gerekmektedir. Sağlık profesyonelleri yaşlılıkta sekonder yaşlanmayı engellemeye ve yaşlı bireylerin var olan işlevselliklerini korumaya yönelik mesleki uygulamaları planlamalıdır. Gerek fiziksel gerek nörodejeneratif değişimler nedeniyle işlevselliği azalmış yaşlı bireylere yönelik klinik ve evde bakımda uygulanabilecek bakım modelleri mevcuttur.
Bakım modelleri ile yaşlı bireylerin sadece fiziksel bakım gereksinimleri değil; psikososyal bakım gereksinimleri de karşılanabilmektedir. Klinik ve evde uygulanacak bakım modelleri ile yaşlı bireylerin işlevselikleri korunurken yakınlarının da yaşam kalitesi artmaktadır. Özellikle nöropsikiyatrik bozukluğu olan yaşlı bireylere bakım verirken hemşireler uygun bakımı planlama ve değerlendirmede güçlük yaşayabilmektedir. Öte yandan yaşlı bireylere yönelik tutumların bakım kalitesini etkilediği göz önüne alındığında yaşlı bireylere yönelik evde ve klinikte uygulanabilecek bakım modellerinin hemşirelik eğitiminde yer alması gerekmektedir.
Elderly Care Models that Can be Practised inClinical and Home Care
One of the most important demographic phenomena of the last century is the gradual ageing of the
population and the increasing number of elderly people. In order to maintain the physical and cognitive
functionality of elderly individuals and to protect their quality of life, more structured preventive
measures should be taken. Health professionals should plan professional practices to prevent secondary
ageing in old age and to maintain the existing functionality of elderly individuals. There are care models
that can be applied in clinical and home care for elderly individuals with reduced functionality due to
both physical and neurodegenerative changes. The aim of this review study is to discuss the care models
used in clinical and home care of the elderly within the framework of the literature. As a conclusion, not
only the physical care needs of elderly individuals, but also their psychosocial care needs can be met
with care models. While the functionality of elderly individuals is maintained with clinical and home
care models, the quality of life of their relatives also increases. Especially when caring for elderly
individuals with neuropsychiatric disorders, nurses may have difficulty in planning and evaluating
appropriate care. On the other hand, considering that attitudes towards elderly individuals affect the
quality of care, care models that can be applied at home and in the clinic for elderly individuals should
be included in nursing education.