Gelişim ve Psikoloji Dergisi; 2023;4(8):59-75
Kronik Böbrek Hastası Ergenlerde Beden Algısı ve OlumsuzDeğerlendirilme Kaygısı Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi 1
F Z Işık , V Demir
İstanbul Gelişim Üniversitesi, İstanbul, Türkiye
Bu araştırmanın amacı kronik böbrek hastası ergenlerin beden algısı ile olumsuz değerlendirilme kaygıları
arasındaki ilişkinin belirlenmesidir. Bu amaç doğrultusunda araştırma tanımlayıcı ve ilişki arayıcı tipte dizayn
edilmiş olup verilerin toplanmasında anket yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini İstanbul Cerrahpaşa
Tıp Fakültesi Hastanesi Çocuk Diyaliz Servisi’nde tedavi görmekte olan 12-18 yaş arası 105 kronik böbrek hastası
ergen oluşturmaktadır. Araştırma verilerinin toplanmasında; ‘Demografik Bilgi Formu’, ‘Beden Algısı Ölçeği-
BAÖ’ ve ‘Olumsuz Değerlendirilme Korkusu Ölçeği-ODKÖ’ kullanılmıştır. Veriler t testi, Tek Yönlü Varyans
Analizi ve Pearson Korelasyon Katsayısı ile analiz edilmiştir. Sonuç olarak; kronik böbrek hastası ergenlerde
beden algısı ve olumsuz değerlendirilme korkusu arasında anlamlı ilişki bulunmakla birlikte araştırmanın alt
hipotezlerini oluşturan; kronik böbrek hastası kadınların beden algısı ve olumsuz değerlendirilme korkusu
erkeklerden daha yüksek olduğu, ebeveynleri evli olan kronik böbrek hastalarında beden algısı ebeveynleri
bekar/ayrı/boşanmış olan kronik böbrek hastalarından yüksek olduğu, ebeveyn medeni durumuna göre olumsuz
değerlendirilme korkusu arasında herhangi bir farklılık olmadığı, eğitim düzeyi yükseldikçe beden algısının da
yükseldiği, ergenlerin yaşları arttıkça olumsuz değerlendirilme korku düzeyleri de artarken beden algısı ile yaş
arasında istatistiki düzeyde bir anlamlı farkın bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Determination of the Relationship Between Body Image and NegativeEvaluation Anxiety in Adolescents with Chronic Kidney Disease
The aim of this study is to determine the relationship between body image and negative evaluation concerns of
adolescents with chronic kidney disease. In line with this purpose, the research was designed as descriptive and
correlational type and questionnaire method was used to collect the data. The sample of the study consisted of 105
adolescents with chronic kidney disease between the ages of 12-18 who were being treated in the Pediatric Dialysis
Service of Istanbul Cerrahpasa Medical Faculty Hospital. 'Demographic Information Form', 'Body Image Scale-
BBS' and 'Fear of Being Negatively Evaluated Scale-FNS' were used to collect the research data. The data were
analysed by t-test, One-Way Analysis of Variance and Pearson Correlation Coefficient. As a result; although there
is a significant relationship between body image and fear of negative evaluation in adolescents with chronic kidney
disease, the sub-hypotheses of the study; body image and fear of negative evaluation are higher in women with
chronic kidney disease than in men, body image is higher in chronic kidney disease patients whose parents are
married than in chronic kidney disease patients whose parents are single/separated/divorced, there is no difference between the fear of negative evaluation according to the marital status of the parents, body image increases as the
level of education increases, the level of fear of negative evaluation increases as the age of adolescents increases,
while there is no statistically significant difference between body image and age.