Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar; 2024;16(3):554-568
Şizofrenide Sosyal Bilişe Odaklanan Müdahale Programları
C Hıdıroğlu Ongun
Dokuz Eylül Üniversitesi,İzmir
Sosyal çevredeki diğer kişilerin duygularını ve zihinsel durumlarını doğru tanımayı ve yorumlamayı, niyetlerini doğru anlayabilmeyi ve buna uygun tepki verebilmeyi olanaklı kılan sosyal bilişsel işlevler insan hayatında sağlıklı sosyal etkileşimler kurabilmek ya da mesleki başarı için kritik önem taşır. Sosyal bilişsel işlevler, psikiyatrik ve nörolojik birçok hastalıkta bozulmakta ve bu bozulma farklı boyutlarda olsa da hastaların yaşamlarının hemen hemen tüm alanlarını olumsuz etkilemektedir. Sosyal biliş ile sosyal işlevselliğin ilişkisini ortaya koyan araştırma bulgularına göre sosyal biliş birçok hastalık için tedavi hedeflerinden biri olmalıdır. Son zamanlarda bu işlevlerin iyileşmesini hedef olarak belirleyen müdahalelere yönelik ilgi de giderek artmaktadır. Bu yazıda şizofrenik bozukluk özelinde bu eğitim programlarına, araştırma bulguları ve bu araştırmalarda kullanılan değerlendirme araçlarına odaklanılmıştır.
Intervention Programs Focusing on Social Cognition in Schizophrenia
Social cognitive functions make it possible to correctly recognize and interpret the emotions and mental states of others in the social environment, to understand their intentions correctly and to react accordingly. Therefore, these functions arecritical for healthy social interactions and professional success in human life. Social cognitive functions are impaired in many psychiatric and neurological diseases and this impairment negatively affects almost all areas of patients' lives, albeit in different dimensions. According to research findings revealing the relationship between social cognition and social functioning, social cognition should be one of the treatment targets for many diseases. Recently, there has been increasing interest in interventions that target the improvement of these functions. In this article, these training programs, research findings and assessment tools used in these studies are discussed in the specific case of schizophrenia.