Giriş: Bağımlılık, nükslerle seyreden kronik bir bozukluktur. Alkol veya alkol dışı madde içmeyi bırakan hastaların yaklaşık % 40-50’si ilk 6 ay içinde tekrar kullanmaya başlamaktadır. Nüks süreçlerinin tanımlanması nüksü önlemeyi kolaylaştırabilecektir. Yöntem: Bakırköy Ruh Sağlığı ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi AMATEM kliniğinde çoklu yatışı olan 113 hastanın tıbbi kayıtları geriye dönük incelenmiştir. Hastaların sosyodemografik ve alkol-madde kullanım özellikleri, yaşamsal sorunları, nüks nedenleri, içmeme süreleri, yoksunluk belirtileri, tedaviye geliş şekli, yatarak tedavi seyri, sayısı ve süresi, nüks sonrası başvuru süresi, psikiyatrik veya fiziksel hastalık öyküsü, suç geçmişi araştırılmıştır. Bulgular: Yüzonüç bağımlı hasta arasında; 66’sı alkol, 47’si madde kullanmaktaydı. Her iki grupta kadın sayısı düşüktü. Hastaların çoğu ilkokul mezunuydu. Psikiyatrik ve fiziksel hastalık oranı yüksekti. Kognitif değişkenler, alkol bağımlılarında diğer nüks belirleyicilerden daha yüksekti. Başa çıkma yöntemlerinde yetersizlik oranı, madde bağımlılarında daha yüksekti. Sonuç: Her iki grup arasında dönemsel yaşam olayları ve etkilenme alanları farklı olsa bile, alkol ve madde bağımlılarında benzer veya farklı etmenlerin nükse katkısı olacaktır.

Background: Addiction is a chronic relapsing disorder. Approximately 40-50 percent of alcohol or drug dependent inpatients use again substance within six [month]s. Determination of relaps period may simplify the relapse prevention. Method: The medical records of 113 patients who had multiple hospitalizations at AMATEM clinic in Bakirköy Research and Training Hospital for Psychiatric and Neurological Diseases were evaluated retrospectively. Sociodemographic features, characteristics of alcohol and drug dependence, life events, causes of relapse, duration of remission, withdrawal symptoms, psychiatric and physical disease history, criminal history were determined.Results: Among 113 dependents, 66 had alcohol and 47 had drug dependence. In both groups, the rate of female patients was low. Most of the patients had primary school graduated. The rates of psychiatric and physical disease history was higher. Cognitive differences were higher than other relapse determinators in alcohol dependants. The rate of coping skills failure were higher in drug dependants. Conclusion: Same or different factors will contribute to relapse in alcohol and drug dependants, even if there is some different factors in periodical life events and impact areas between both groups.