Türk Psikiyatri Dergisi; 2008;19(2):177-186
Bilişsel Terapiyi Uygun-Yetkin Düzeyde Yürütme Ölçeği'nin Güvenirlik ve Geçerliğine İlişkin Bir Ön Çalışma
G Soygüt, S Uluç, Z Tüzün
Hacettepe Ü Psikoloji Bl., Psikoterapi Araştırmaları Laboratuvarı (HÜ-PAL)
Amaç: Bu araştırmanın amacı Liese, Barber ve Beck (1995) tarafından geliştirilmiş olan Bilişsel Terapiyi Uygun ve Yetkin Yürütme Ölçeği'nin (BİLTER-UYET) Türk örneklemindeki geçerlik ve güvenilirliğini incelemektir.
Yöntem: BİLTER-UYET, Bilişsel davranışçı yaklaşımla yürütülen terapi oturum kayıtlarının, belirli bir kodlama sistemi üzerinden değerlendirilmesine dayanmaktadır. Çalışmanın, yargıcı değerlendirmelerini temel alan kapsam geçerliği incelemesinde, ölçek maddeleri özgün formuna uygun olarak, yüksek bir uzlaşma yüzdesiyle alt kapsam alanlarına yerleştirilmiştir. İzleyen bölümünde, Hacettepe Üniversitesi Psikoterapi Araştırmaları Laboratuarı'na (HÜ-PAL) başvuran 10 danışanın BT uygulama oturumlarından seçkisiz olarak seçilen 20 görsel görüşme kaydı 2 yargıcı tarafından değerlendirilmiştir.
Bulgular: Ölçeğin iç tutarlılığı uygunluk için ά =.84 , yetkinlik için ά =.83 olarak bulunmuştur. Yargıcılar arası güvenilirlik katsayılarını belirlemek amacıyla 2 yargıcıdan elde edilen veriler için mutlak uzlaşım yöntemiyle Sınıf-içi Korelasyon Katsayıları (ICC) hesaplanmıştır. Buna göre, ICC ortalamaları Uygunluk boyutu için .70; Yetkinlik boyutu için ise .60 olarak belirlenmiştir. Ayrıca, Uygunluk ve Yetkinlik boyutları arasındaki ilişki Pearson Korelasyon Katsayısı aracılığıyla hesaplanmıştır. Katsayılar birinci yargıcı için r= .95 (N=20, p<.001); ikinci yargıcı için r=.97 (N=20, p<.001), her iki yargıcı için de .95 olarak belirlenmiştir.
Sonuç: Elde edilen sonuçlar, BİLTER-UYET'in, Türkiye'de yürütülen klinik uygulama ve araştırma etkinliklerinde kullanılabilirliği açısından, başlangıç sürecinde, kabul edilebilir düzeylerde geçerli ve güvenilir bir değerlendirme aracı olduğu yönünde yorumlanmıştır.
A Pilot Study of the Reliability and Validity of the Turkish Cognitive Therapy Adherence and Competence Scale
Objective: The aim of this study was to investigate the reliability and validity of the Turkish Cognitive Therapy Adherence and Competence Scale (CTACS) (Liese, Barber, and Beck, 1995). The scale is based on the evaluation of video taped therapy sessions using a certain coding system.
Method: In the content validity study, 4 judges placed items within the intended theoretical construct with a high degree of consensus. In the following part of the study, 2 judges coded 20 video taped therapy sessions randomly selected from a pool recorded at the Hacettepe University Psychotherapy Research Laboratory.
Results: The internal validity of the scale was α = 0.84 for adherence and α = 0.83 for competence. The intra-class correlation (ICC) coefficients were calculated using the absolute consensus method to determine inter-judge reliability coefficients for the data obtained from 2 judges. Mean ICC was 0.70 for the adherence dimension and 0.60 for the competence dimension. The relationship between adherence and competence was examined using Pearson's correlation coefficients, which were r = 0.95 (n = 20, P < 0.001) for the first judge, r = 0.97 (n = 20, P < 0.001) for the second judge, and r = 0.95 for both judges.
Conclusion: As preliminary evidence our findings suggest that the Turkish CTACS has acceptable levels of content validity and inter-judge reliability for use in clinical and research settings.