Anadolu Psikiyatri Dergisi; 2008;9(1):22-30
Aktif ve inaktif tüberküloz olgularında yaşam kalitesi ve durumluk sürekli kaygı düzeyleri ile ilişkisi
D Ünalan, M Baştürk, F Soyuer, O Ceyhan, A Öztürk
Erciyes Üniversitesi Halil Bayraktar Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu, KAYSERİ
Giriş ve amaç: Tüberküloz genel sağlık algısı, bedensel duyu, psikolojik sağlık, ruhsal huzur, fiziksel, sosyal ve
rol işlevsellik gibi yaşam kalitesinin bütün alanlarını etkilemektedir. Bu çalışmanın amacı, aktif ve inaktif tüberküloz
olgularının yaşam kalitesi düzeyini belirlemek, yaşam kalitesi ile durumluk ve sürekli kaygı düzeyleri arasındaki
ilişkiyi araştırmaktır. Yöntem ve Gereç: Bu araştırmanın kapsamını, bir yıllık sürede, Kayseri Verem Savaş
Dispanseri’ne başvuran 196 aktif ve 108 inaktif olgu ile 196 sağlıklı kontrol grubu oluşturmuştur. Veri toplama
aracı olarak araştırmacı tarafından geliştirilen bir anket formu ile SF-36 Yaşam Kalitesi Ölçeği ve Durumluk
Süreklik Kaygı Envanteri kullanılmıştır. Bulgular: Yaşam kalitesinin bütün boyutlarında kontrol grubunun puanlarının
hasta gruplarınınkinden daha yüksek olduğu saptanmıştır. Bu farklılık SF-36 sağlık statüsünün ağrı dışındaki
bütün boyutlarında anlamlıdır (p<0.05). İnaktif olgularda, fiziksel ve sosyal işlevsellik puanları aktif olgulara göre
daha yüksek bulunmuştur (p<0.001). Aktif olgularda ve kontrol grubunda SF-36 sağlık statüsünün bütün boyutlarında,
inaktif olgularda ise sosyal işlevsellik dışındaki bütün boyutlarında erkeklerin ortalama puanları kadınların
puanlarından daha yüksek bulunmuştur. Durumluk sürekli kaygı puanları yönünden hasta ve kontrol grupları
arasında anlamlı fark bulunmamıştır. Aktif olgularda kadınlarda, inaktif olgularda kırsal kesimde yaşayanlarda
durumluk kaygı puanları; aktif olgularda boşanmış veya dul olanlarda sürekli kaygı puanları yüksek bulunmuştur.
Aktif olgularda sürekli kaygı puanı ile yaşam kalitesinin emosyonel rol sınırlamaları hariç bütün boyutlarında;
inaktif olgularda ise genel sağlık algısı, enerji/canlılık, emosyonel rol sınırlamaları ve mental sağlık boyutları
arasında pozitif yönde anlamlı ilişki saptanmıştır. Sonuç: Aktif olgularda olduğu gibi, inaktif olguların da yaşam
kalitesinin bozulduğu, aktif olgularda sürekli kaygı puanı ile yaşam kalitesinin emosyonel rol sınırlamaları hariç
bütün boyutlarında; inaktif olgularda ise genel sağlık algısı, enerji/canlılık, emosyonel rol sınırlamaları ve mental
s ağlık boyutları arasında pozitif yönde anlamlı ilişki saptanmıştır.
Quality of life in active and inactive cases with tuberculosis and its relationship to the levels of state-trait anxiety
Objective: Tuberculosis affects all the predicted fields of quality of life like general health perception, bodily
sense, psychological health, mental wellbeing and functionality of physical and social roles. The aim of this study
is to evaluate quality of life (QOL) in outpatients with active and inactive tuberculosis and to search relations between QOL and state-trait anxiety level. Methods: A hundred ninety six active, 108 inactive cases applying to
dispensary for tuberculosis within a [year] and 196 healthy control group formed the extent of the study. In this
study, questionnaire forms, SF-36 QOL scale and State-Trait Anxiety Inventory (STAI) was used. Results: It was
determined that in all fields of QOL, scores of control group were higher than patient groups’. This height is
significant in all dimensions of SF-36 health status except for pain (p<0.05). QOL scores in physical and social
functionality dimensions of inactive cases were higher than active cases (p<0.001). It was determined that
average scores for males were higher than those for females in active cases and in all dimensions of SF-36
health status in the individuals forming the control group and in all dimensions of inactive cases except for social
functionality. A significant difference was not found between the patients and the control groups from the scores
of state-trait anxiety. The score of state-trait anxiety were found to be high in active female cases who are
divorced or widows, in active female cases and inactive cases who live in rural areas. It was determined that there
was a significant positive relationship between the score of state-trait anxiety and all dimensions of quality of life
except for its limitations of emotional roles, but in inactive cases, between general health perception, vitality/
energy, limitations of emotional role and the field of mental health. Conclusions: As in active cases, it was determined
that quality of life of inactive cases was harmed, and in active cases there was a positive significant relationship
between state-trait anxiety and all dimensions of quality of life except for limitations of emotional role, but
in inactive cases between general health perception, vitality/energy, limitations of emotional role and the dimensions
of mental health.