Klinik Aktüel Tıp NöroPsikiyatri Forumu; 2007;1(1):28-35
Mizaç ve Genetiği: Psikiyatri Genetiğinde Emekleyen Bir Alana Kısa Bir Bakış
S Vahip, S Kesebir
Ege Ü. Tıp Fak. Psikiyatri ABD, İzmir
Gerçekten emekleme aşamasındaki evrimsel psikiyatrinin (ya da psikolojinin) en temel kavramlarından ve ilgi alanlarından birisi de mizaçla ilgili alt elemanlar ve endofenotiplerdir. Bu noktada çeşitli disiplinlerden araştırmacıların bu alana bakmasının zenginleştirici ve yaratıcılığı artırıcı etkisi gelecek için önem taşımaktadır. Gelecekteki çalışmaların öncelikle ölçümden kaynaklanan olası hataları azaltmaya yönelmesi beklenmektedir. Yalnızca bireyin kendi kendini değerlendirmesinden toplanan verilerle yetinilmemesi ve güvenilirliği, dolayısıyla geçerliği artıracak kaynak ve araçlara da yönelinmesi ve özellikle multimodal ölçümlerin kullanılması önerilmektedir. Bunların yanında kompleks ve multifaktoriyel nitelikli mizaç genetiğinin, hakettiği nitelikte metodolojik ve istatistik yaklaşımlarla desteklenmesinin gereği vurgulanmaktadır. Önümüzdeki dönemde, özellikle genlerle davranışsal ya da emosyonel düzeylerde dışa vuran özellikler arasındaki biyolojik substratların ya da işlevsel düzeneklerin daha netleşmesine yönelik araştırmaların yoğunlaşması ve bu gelişmelerin karşılıklı zincirleme gelişmeleri doğurması beklenmektedir. Genlerden, biyolojik ve işlevsel yapılara, oradan da davranışsal, emosyonel ve affektif özelliklere uzanan bir süreci içine alan mizaç genetiğine ilişkin araştırmaların, önümüzdeki dönemde daha da yoğunlaşması ve belki emekleme çağını geride bırakması da beklenebilir.