Klinik Psikoloji Dergisi; 2024;8(2):283-293
Kaygı nevrozunun psikanalitik kuram üzerinden incelenmesi: Bir vaka örneği
A Kakırman Moroğlu , C Özcan
İstanbul Aydın Üniversitesi, İstanbul, Türkiye
Psikanaliz alanyazınında nevrozun tanımı, Ödipal dönem sorunsalından doğan, herhangi bir organik nedenselliğe dayanmayan, iç ruhsal çatışmalarla bağlantılı ve semptomlara dayalı bilinçdışı
düşlemleri içeren ruhsal bir yapı olarak belirtilmiştir. Freud kaygı nevrozu olguları üzerine ilk
görüşlerinde, bastırılmış dürtü enerjisinin dönüşüme uğrayarak kaygı şeklinde ortaya çıktığını ileri
sürerken; daha sonra “Ketlenme, Belirti ve Kaygı” adlı eserinde ilk kuramını tersine çevirerek,
kaygıyı, ayrılma ve nesnenin kaybı korkusu karşısında benlik sınırında beliren bir duygulanım
olarak betimler. Ayrıca bu eserinde kaygıyı üretenin bastırma olduğu fikrinden vazgeçerek,
kaygının bastırmayı ürettiğini dile getirir. Bu çalışmada, Freud’un kaygı nevrozu tanımlamasına
uyan 41 yaşındaki yetişkin erkek danışanın psikanalitik kuram üzerinden nasıl ele alındığı anlatılmaktadır. Bununla birlikte, danışanın yaşadığı ayrılık kaygısı karşısında başvurduğu savunma
mekanizmaları analiz edilmiş; danışanın psikanalitik tanı bağlamında nevrotik kişilik örgütlenmesine sahip özellikleri incelenmiştir. Danışanla bir üniversitenin klinik psikoloji doktora programı
kapsamında süpervizyon sürecinde toplam on iki seans yapılmıştır. Çalışmada olgu öyküsü
sunulduktan sonra, psikanalitik kuram çerçevesinde nevrotik kişilik örgütlenmesine sahip danışan
ile yapılan psikanalitik yönelimli klinik çalışma yorumlanmıştır.
A study of anxiety neurosis within the framework of psychoanalytic theory: A case study
In the psychoanalytic literature, the definition of neurosis is stated as a psychic structure arising
from the problematic of the Oedipal period, not based on any organic causality, related to internal
psychic conflicts and containing unconscious phantasies based on symptoms. In Freud’s first views
on the cases of anxiety neurosis, he claimed that the suppressed drive energy was transformed into
anxiety; later in his work “Inhibition, Symptom and Anxiety” he reversed his initial theory, describing anxiety as a borderline effect on the ego in the face of fear of separation and loss of the object.
In addition, in this work, he abandons the idea that it is suppression that produces anxiety and
expresses that anxiety produces suppression. In this study, how a 41-year-old male client who meets
the definition of anxiety neurosis of Freud was studied within the framework of psychoanalytic
theory was explained. In addition, the defense mechanisms used by the client against separation
anxiety were analyzed; the characteristics of the client with neurotic personality organization were
examined in the context of psychoanalytic diagnosis. A total of twelve sessions were conducted
with the client during the supervision process within the scope of a university's clinical psychology
doctoral program. In the current study, after presenting the case history, the process of clinical work
with the client with neurotic personality organization was interpreted within the framework of psychoanalytic theory.