Klinik Psikiyatri Dergisi; 2024;27(3):230-238
Tıkanırcasına Yeme Ölçeği’nin Türkçe uyarlama, geçerlik ve güvenirlik çalışması
G B Baykan, A Durak Batıgün
Klin. Psk. Ankara Turkeyi
Tıkanırcasına Yeme Bozukluğu (TYB) DSM-5’te “belirli bir sürede birçok kişinin yiyebileceğinden daha fazla miktarda yiyeceği eşlik eden bir kontrol kaybı hissi ile tüketmek” olarak tanımlanmaktadır. TYB, kendine özgü bir tanı kategorisi olarak yakın zamanda tanımlanmış olmasına rağmen, yapılan çalışmalar yetişkinlerde en sık rastlanan yeme bozukluğu olduğunu göstermektedir. Dolayısıyla TYB’nin değerlendirilmesinde kullanılabilecek olan ölçme araçları bu noktada önem kazanmaktadır. Bu araştırmanın amacı da Gormally ve arkadaşları (44) tarafından geliştirilmiş olan ve TYB’nin değerlendirilmesinde kullanılan Tıkanırcasına Yeme Ölçeği’nin Türkçe’ye uyarlanarak psikometrik özelliklerinin belirlenmesidir. Yöntem: Çalışma, 18-65/68 yaş aralığında bulunan bireylerin oluşturduğu iki ayrı örneklem üzerinde gerçekleştirilmiştir. İkinci örneklem yalnızca doğtulayıcı faktör analizi için kullanılmıştır. Yeme Tutum Testi, Kısa Semptom Envanteri ve Kısa Öz Kontrol Ölçeği çalışmanın ölçüt bağıntılı geçerlik kriterleri olarak kullanılmıştır. Bulgular: Yapılan açımlayıcı faktör analizi sonu- cunda ölçeğin tek faktörlü bir yapıya sahip olduğu görülmüştür. Tek faktörlü bu yapı varyansın %32.69’unu açıklamaktadır. Doğrulayıcı faktör analizi sonucunda elde edilen uyum iyiliği değerleri de mükemmel ve kabul edilebilir düzeylerde bulunmuştur (örneğin, χ2/sd= 2.93). Ölçeğin Cronbach alfa güvenirlik katsayısı.85, Spearman Brown iki yarım güvenirliği katsayısı ise.76 (p<.001) olarak belirlenmiştir. Sonuç: Yapılan istatistik analiz sonuçları ölçeğin Türkçe uyarlamasının geçerli ve güvenilir olduğunu göstermektedir.
Reliability and validity of the Binge Eating Scale-Turkish Form
Binge Eating Disorder (BED) is defined in the DSM-5 as “consuming more food than most people can eat in a given period of time with an accompanying feeling of loss of control”. Although BED has only recently been defined as a distinct diagnostic category, studies show that it is the most common eating disorder in adults. Therefore, the measurement tools that can be used in the assessment of BED gain importance at this point. The aim of this study was to determine the psychometric properties of the Binge Eating Scale, which was developed by Gormally et al.44 and used in the assessment of BED, by adapting it into Turkish. Method: The study was conducted on two separate samples of individuals between the ages of 18-65/68. The second sample was used only for confirmatory factor analysis. The Eating Attitudes Test, Brief Symptom Inventory and Brief Self-Control Scale were used as criterion-related validity criteria. Results: As a result of the exploratory factor analysis, it was seen that the scale had a single-factor structure. This single-factor structure explained 32.69% of the variance. The goodness of fit values obtained from confirmatory factor analysis were also found to be excellent and acceptable (e.g., ?2/sd= 2.93). The Cronbach's alpha reliability coefficient of the scale was found to be .85, and the Spearman Brown two-half reliability coefficient was found to be .76 (p<.001). Conclusion: The results of the statistical analysis show that the Turkish adaptation of the scale is valid and reliable.