Bili?sel Davrany?çy Psikoterapi ve Ara?tyrmalar Dergisi; 2021;10(3):330-343
İnceleme: Uykusuzluk Tedavisinde Farkındalık Temelli Tedaviler
S Aslan,Z T Aslan,N Coşkun
Gazi Üniversitesi,Ankara
Bu sistematik değerlendirmenin amacı, uykusuzluğun tedavisinde farkındalık temelli tedavilerin
(FTT) etkisini araştırmaktır. Bu değerlendirmede, FTT’lerin etkinliği araştırılırken nitel, nicel ve
dolaylı kanıtlar tartışılmıştır. Çoğu makale, çeşitli klinik popülasyonlarda FTT’lerin uyku başlangıcı
gecikmesini (SOL), uyku kalitesini, toplam uyku süresini (TST), uyku başlangıcından sonra uyanma
(WASO) ve uyku verimliliğini (SE) etkin bir şekilde iyileştirdiğini göstermektedir. Bununla birlikte,
FTT’ uygulamaları bilişsel davranışçı terapiye kıyasla bu uyku parametrelerini hızlı biçimde düzeltme
konusunda üstün bulunmamaktadır. Uzun dönemde FTT’lerin diğer kanıta dayalı tedavilere benzer bir
etkinlik gösterdiği ortaya çıkmaktadır. Bu nedenle FTT’lerin yardımcı veya ikinci basamak tedavi olarak
uyku parametrelerinin iyileştirilmesinde etkili olduğu sonucuna varılabilir. Ayrıca FTT’ler, uykusuzluğu
azaltabilen bilişsel ve duygusal aşırı uyarılmayı azaltır. Bu durum, FTT’lerin uykusuzluk semptomlarını
azaltabileceğini açıklayan dolaylı bir bağlantı olarak görülmektedir
A Review: Effectivity of Mindfulness Based Treatmentsfor Insomnia
The aim of this systematic review is to explore the efficacy of mindfulness based treatments (MBTs)
in treating insomnia. In this review, qualitative, quantitative and indirect evidence was discussed while
exploring the efficacy of MBTs. Most papers suggest that MBTs somewhat improve the sleep onset latency
(SOL), sleep quality, total sleep time (TST), wake up after sleep onset (WASO) and sleep efficiency (SE)
in a variety of clinical populations. However, MBTs are not always found superior to immediately improve
these sleep parameters when compared to cognitive-behavioral therapy. Yet, MBTs are shown to be similar
effectiveness compared to other evidence based treatments in the long term. Thus, it can be concluded that
MBTs are effective in improving sleep parameters as an auxiliary or second-line treatment. Further, MBTs
decrease cognitive and emotional hyperarousal which can alleviate insomnia. This is seen as an indirect
link explaining how MBTs can decrease insomnia symptoms