Bili?sel Davrany?çy Psikoterapi ve Ara?tyrmalar Dergisi; 2021;10(3):297-303
Öznel Zindelik ve Depresyon Arasındaki İlişkide Yaşantısal Kaçınmanın Aracılık Rolü
H Öğütlü,U Doğan,A Adıgüzel,H Türkçapar
Ankara Şehir Hastanesi,Ankara
Depresyon, depresif ruh hali, ilgi veya zevk kaybı ile karakterize ruhsal bir bozukluktur. Öznel zindelikte
azalma, depresyon belirtilerinden biri olarak görülür. Depresif kişiler, stresli durumlardan uzak durarak ve stresli
bir durumla karşılaştıklarında asgari düzeyde eyleme geçerek kendilerini kapatma eğilimindedir. Bireylerin
kendilerini üzücü düşüncelerden ve durumlardan korumak için yaptıkları yaşantısal kaçınma davranışı, depresif
belirtilerin artmasına neden olur. Bu çalışmanın amacı, öznel zindelik ve depresyon arasındaki ilişkide yaşantısal
kaçınmanın aracılık rolünü araştırmaktır. Veriler, üniversite öğrencilerinin çevrimiçi sınıflarından çevrimiçi
anket olarak toplandı. Araştırmada öğretmen adaylarının öznel zindeliklerini ölçmek için Öznel Zindelik
Ölçeği, yaşantısal kaçınma düzeylerini ölçmek için Kabul ve Eylem Formu-II ve depresif düzeylerini ölçmek
için Depresyon, Anksiyete ve Stres Ölçeğinin depresyon alt ölçeği kullanıldı. Araştırma grubu 463 katılımcıdan
oluştu. Depresyon ile öznel zindelik ve öznel zindelik ile yaşantısal kaçınma arasında ters yönde anlamlı ilişkiler
gözlendi. Diğer bir deyişle, öznel zindelik arttıkça depresyon ve yaşantısal kaçınmanın azaldığı saptandı. Dahası,
depresyon ve yaşantısal kaçınma arasında anlamlı bir pozitif ilişki vardı. Öznel zindeliğin depresyonu anlamlı
olarak etkilediği (doğrudan etki) ve toplam etkinin %64,5’ini oluşturduğu görüldü. Ayrıca öznel zindelik,
yaşantısal kaçınma yoluyla depresyonu (dolaylı etki) yordamaktaydı ve toplam etkinin %35,5’ini oluşturdu.
Yaşantısal kaçınmanın öznel zindelik ve depresif belirtiler arasında etkileşim kurduğu bulundu. Öznel zindelik
ve yaşantısal kaçınma depresif semptomları öngördürmektedir.
Mediation Role of Experiential Avoidance in the RelationshipBetween Subjective Vitality and Depression
Depression is a mental disorder characterized primarily by depressed mood, loss of interest and pleasure.
A decrease in subjective vitality is seen as one of symptoms of depression. Depressive persons tend to seal
themselves off, keeping away from stressful states and taking the minimum level of action when faced with a
stressful situation. Experiential avoidance behavior which individuals do to protect themselves from sad thoughts
and situations causes an increase in depressive symptoms. This study aimed to investigate mediation role of
experiential avoidance in the relationship between subjective vitality and depression. Data was collected as an
online questionnaire in university students’ online classrooms. Instruments used in research were Subjective
Vitality Scale (to measure preservice teachers’ subjective vitality), Acceptance and Action Questionnaire-II
(to measure their experiential avoidance), and depression subscale of Depression, Anxiety, and Stress Scales
(to measure their depression levels). Research group was composed of 463 participants. Negative significant
relationships were observed between depression and subjective vitality, and subjective vitality and experiential
avoidance. In other words, depression and experiential avoidance were reduced as subjective vitality increased.
Moreover, there was a significant positive relationship between depression and experiential avoidance. It is
seen that subjective vitality affects depression (direct effect) is significant and it constitutes 64.5% of total
effect. In addition, subjective vitality predicts depression (indirect effect) through experiential avoidance and
it constitutes 35.5% of total effect. The interaction of experiential avoidance between subjective vitality and
depressive symptoms was found. Subjective vitality and experiential avoidance predicted depressive symptoms.