Current Research and Reviews in Psychology and Psychiatry; 2024;4(1):15-34
COVID-19 Pandemisinde Travma Sonrası Stres, Travma Sonrası Büyüme, Duygu Düzenleme ve Temel İnançlar Arasındaki İlişki
A Akyel, MR Krespi Ulgen
İstanbul Arel Üniversitesi, İstanbul
Amaç: COVID-19 pandemi sürecinin artan vaka ve ölümler, günlerce süren karantina ve sokağa çıkma yasakları, bireysel ve sosyal yaşam alanlarının kısıtlanması gibi özellikleri birçok birey için travmatik bir deneyim niteliğinde olmuştur. Bu araştırmada, COVID-19 pandemisinin etkisi (TSS belirtileri), travma sonrası büyüme, temel inançlarda sarsılma ve bilişsel duygu düzenleme stratejileri arasındaki ilişki incelenmiştir.
Yöntem: Örneklem, Türkiye’de yaşayan 384’ü kadın, 271’i erkek olmak üzere toplam 655 yetişkin bireyden oluşmuştur. Demografik bilgi formuna ek olarak veriler olayların etkisi ölçeği (IES-R), travma sonrası büyüme ölçeği (TSBÖ), temel inançlar envanteri (TİE) ve bilişsel duygu düzenleme ölçeği (BDDÖ) kullanılarak toplanmıştır. Verilerin analizi, SPSS IBM 23 programı ve PROCESS Macro v.4.1 eklentisi aracılığıyla yapılmıştır.
Bulgular: Bulgular travma sonrası büyümenin; COVID-19 pandemi etkisi (TSS belirtileri), temel inançlarda
sarsılma ve bilişsel duygu düzenleme stratejileri ile anlamlı düzeyde pozitif bir ilişki içinde olduğunu göstermiştir. Ayrıca bulgular, bazı bilişsel duygu düzenleme stratejilerinin ve temel inançlarda sarsılmanın COVID-19 pandemi etkisi (TSS belirtileri) ile travma sonrası büyüme arasındaki ilişkiye aracılık ettiğini göstermiştir.
Sonuç: Bulgular COVID-19 pandemi döneminde travma sonrası stres belirtilerinin ve travma sonrası büyümenin birlikte ortaya çıkabileceğine işaret etmiştir. Ayrıca, bulgular bu süreçte temel inançlarda sarsılmanın ve bilişsel duygu düzenleme stratejilerinin önemli bir rol oynadığına işaret etmiştir. Bulgular ilgili literatür ışığında tartışılmış, klinik uygulamalar ve gelecekteki araştırmalar için çeşitli önerilerde bulunulmuştur.
The Relationship Between Post-Traumatic Stress, Post-Traumatic Growth, Emotion Regulation and Core Beliefs in the COVID-19 Pandemic
Objective: The characteristics of the COVID-19 pandemic such as increased cases and deaths, quarantine and curfews that lasted for days, restrictions in personal and social lives had been potentially traumatic for many individuals. This study examined the relationship between the impact of the COVID-19 pandemic ((ICP; Post- traumatic Stress Symptoms (PTS symptoms)), post-traumatic growth (PTG), distruption in core beliefs (DCB), and cognitive emotion regulation strategies (CERS).
Method: The sample of the study consisted of 655 individuals living in Tu¨rkiye, of which 384 were female and 271 were male. In addition to Demographic Information Form, data were gathered by using the Impact of Events Scale (IES-R), the Post-Traumatic Growth Inventory (PTGI), the Core Beliefs Inventory (CBI) and the Cognitive Emotion Regulation Scale (CERS). Data were analysed by using SPSS IBM 23 program and PROCESS Macro v.4.1 plug- in.
Results: The findings showed that PTG was positively and significantly associated with ICP, DCB and CERS. The findings also showed that DCB and some CERS mediated the relationship between the ICP and PTG.
Conclusion: Findings indicated that during the COVID-19 pandemic, PTS symptoms and PTG could occur together. Moreover, findings indicated that during this process DCB and CERS played an important role. The present findings were discussed in the light of the relevant literature, and various recommendations were made for clinical practice and future research.