Bağırsak mikrobiyotası, çeşitli biyokimyasal yeteneklere sahip çoğunluğu yararlı olan patojen ya da fırsatçı patojen mikroorganizmalardan oluşan zenginleştirilmiş bir topluluktur. İnsan bağırsak mikrobiyotası, bağırsak bütünlüğünü güçlendirme, patojenlere karşı koruma, gıdaların parçalanması, enerji elde edilmesi ve konakçı bağışıklığının sağlanması gibi birçok işleve sahiptir. Mikrobiyotanın çok sayıda bağırsak ve bağırsak dışı hastalıktaki rolü giderek daha anlaşılır hale gelmiştir. Çünkü bağırsak mikrobiyotasındaki mikrobiyal bileşimin değişmesi sonucu bağırsak bütünlüğü ve konakçı sağlığı arasındaki ilişkinin bozulmasıyla nörolojik birçok mekanizma aksar. Çok sayıda faktörün karmaşık etkileşiminin sonucu olan insomnia, kişilerde yaşam kalitesini azaltan ve depresyondan kalp krizine kadar birçok ciddi hastalığa yol açan önemli bir hastalıktır. Günümüzde insomnianın iyileştirilmesi ya da hastalık belirtilerinin hafifletilmesi için bağırsak mikrobiyotasının hassas dengesinin korunmasının önemi giderek belirgin hale gelmiştir. Bağırsak mikrobiyotasındaki bu denge üzerinde pek çok faktörün (beslenme, genetik, yaş, stres, immünolojik gradyanlar, kimyasal maddeler, yaşam tarzı, hastalıklar, çevre vb.) etkisi vardır. Özellikle insomnia hastalarında bağırsak epitelinin geçirgenliğinin değişmesiyle birlikte mikrobiyotadaki türlerin sayısı ve dağılımı ile bu mikroorganizmaların ürettikleri sekonder metabolitlerin (örneğin; gama-aminobütirik asit, seratonin vb. nörotransmiterler) dengesi bozulur. Nitekim bu durumdaki hasta kişiler ile sağlıklı kişilerin bağırsak mikrobiyotalarının kompozisyonundaki farklılıklar, sağlıklı bir yaşam için bağırsak mikrobiyotasının önemini kanıtlar niteliktedir. Şu anda, uykusuzluğun tedavisi için geleneksel akupunktur uygulamalarının yanısıra probiyotik, prebiyotik ve sinbiyotik diyet karışımları önerilmekte ve bu tür tedavi yaklaşımlarının bağırsak mikrobiyotasının modüle edilmesindeki etkinliği ile ilgili çok sayıda bilimsel kanıtlar da mevcuttur. Bu derlemeyle, bağırsak mikrobiyotasının insomnia ile yakın ilişkisi bilimsel literatürle açıklanarak, insomnia ile mücadelede mikrobiyom-bağırsak-beyin eksenindeki bağırsak mikrobiyotasının öneminin anlaşılmasına katkı sunulmuştur.

The gut microbiota are a rich community containing beneficial, pathogenic, or opportunistic pathogenic microorganisms with diverse biochemical abilities. It has many functions such as strengthening gut integrity, protecting against pathogens, obtaining energy, and modulating host immunity. If the composition of the gut microbiota is changed, the relationship between gut integrity and host health is damaged and many neurological mechanisms are disrupted. Insomnia is an important disease that reduces the quality of life and causes many serious diseases from depression to heart attack. Today, the importance of maintaining the delicate balance of gut microbiota has become increasingly evident in order to improve insomnia or alleviate the symptoms of illness. Many factors (nutrition, genetics, age, stress, immunologic gradients, diseases, environment, etc.) affect this balance. In particular, the number and distribution of species in the gut microbiota and the balance of their secondary metabolites are altered with changes in the permeability of the intestinal epithelium in patients with insomnia. The differences in the composition of gut microbiota of patients and healthy people prove the importance of microbiota. Currently, traditional acupuncture applications, probiotic, prebiotic, and symbiotic diets are recommended for the treatment of insomnia, and there is a lot of scientific evidence about the effectiveness of these strategies in regulating gut microbiota. In this review, the close relationship between gut microbiota and insomnia has been explained in the scientific literature. In addition, it contributes to the understanding of microbiota importance in the microbiome-gut-brain axis.