İnsanın iyi oluşunu, motivasyon ve kişilik gelişimini açıklamada kullanılan genel bir yaklaşım olan Kendini Belirleme Kuramı, son yıllarda ebeveynlik araştırmalarında da en çok yararlanılan çerçeve kuramlardan biridir. Bu çalışmada Kendini Belirleme Kuramı perspektifiyle yürütülen ebeveynlik araştırmalarını gözden geçirmek ve güncel tartışmaların bir özetini ulusal alanyazına kazandırmak amaçlanmaktadır. Bu doğrultuda ilgili alanda sıklıkla çalışılan iki ebeveynlik uygulaması olan psikolojik kontrol ve özerkliği destekleme uygulamaları ele alınmıştır. Çalışma kapsamında derlenen bilgiler altı başlık çerçevesinde aktarılmıştır. İlk bölümde Kendini Belirleme Kuramı’nın ebeveynlik uygulamalarına ilişkin temel önermeleri gözden geçirilmiştir. İkinci bölümde kontrolcü ve özerkliği destekleyici ebeveynlik arasındaki ilişkileri inceleyen araştırma bulguları sunulmuştur. Alanyazında bu ilişkilerden yola çıkarak iki ebeveynliğin doğasına ilişkin yapılan açıklama ve tartışmalara yer verilmiştir. Üçüncü ve dördüncü bölümlerde kontrolcü ve özerkliği destekleyici ebeveynliğin çocuk ve ergenler üzerindeki gelişimsel sonuçlarına ilişkin bulgular derlenmiştir. Beşinci bölümde ebeveynlik uygulamalarının belirleyicilerini, diğer bir deyişle anne ve babaların neden mevcut ebeveynlik davranışlarını sergilediklerini araştıran çalışmaların bulguları aktarılmaktadır. Son bölümde ise ebeveynlik uygulamalarıyla ilgili güncel araştırma konuları ve gelecek çalışmalar için araştırma önerileri sunulmuştur. Derleme kapsamında ele alınan araştırma gündemlerinin, ülkemizde yürütülen ebeveynlik çalışmalarına güncel ve kapsamlı bir bakış açısı sunma potansiyeli olduğu düşünülmektedir.

Self-determination theory, which is a general approach used to explain well-being, motivation and personality development, is also one of the most utilized theoretical framework in parenting research in recent years. The aim of this study is to review parenting research which is conducted with self-determination theory perspective and to provide a summary of current discussions to the Turkish literature. In this respect, psychological control and autonomy support which are two parenting practices frequently examined in researches are discussed. This review is structured into six main sections. In the first part, main propositions of self-determination theory regarding parenting are reviewed. In the second part, researches examining the relationships between controlling and autonomy supportive parenting are discussed. This section also includes explanations and discussions on the nature of parenting practices based on the findings mentioned. In the third and fourth parts, the developmental consequences of the parenting practices on children and adolescents are reviewed. In the fifth part, researches about antecedents of parenting, in other words, why mothers and fathers exhibit current parenting behaviors are reviewed. In the last part, current research agendas on parenting practices and research recommendations for future research are discussed.