Nesne Psikoloji Dergisi; 2023;11(29):417-436
Beliren Yetişkinlik Döneminde Helikopter Ebeveynlik: Öz-Belirleme Kuramı Çerçevesinden Bir İnceleme
A Filiz, A Doğan
TED Üniversitesi, Ankara
Helikopter ebeveynlik çocuklarının hayatına aşırı müdahale eden, aşırı koruyucu ve çocuklarının karşılaştığı
her problemi ortadan kaldırmaya çalışan ebeveynleri tanımlamak için kullanılmaktadır. Helikopter
ebeveynlik aşırı kontrol, müdahale ve sıcaklık boyutlarını içeren bir ebeveynlik stilidir. Belirli miktarda
kontrol erken yaş dönemleri için gerekli olarak görülse de özerkliğin kazanıldığı ve aileden ayrışmanın
yaşandığı beliren yetişkinlik döneminde ebeveynlerin kontrol davranışı olumsuz sonuçlarla
ilişkilendirilmektedir. Beliren yetişkinlik dönemi bireylerin kendilerini ne ergen ne de yetişkin olarak
tanımlayabildikleri, kendilerine odaklanarak kimliklerini keşfetmeye çalıştıkları ve önlerinde sonsuz
olanakların var olduğuna inandıkları bir gelişim dönemi olarak tanımlanmaktadır. Bu dönemde helikopter
ebeveynlik davranışları beliren yetişkinlerin kimlik keşfi sürecini olumsuz yönde etkilemekte ve bu yolla
arada kalmışlık hissini arttırabilmektedir. Bu derlemede helikopter ebeveynlik ve beliren yetişkinlik
kavramları ele alınacak ve bu kavramların birbiri ile ilişkileri incelenecektir. Helikopter ebeveynliğin
beliren yetişkinlik dönemindeki etkilerinin incelendiği araştırmaların gözden geçirilmesi, bu etkilerin öz
belirleme kuramı çerçevesinde incelenmesi amaçlanmaktadır. İncelenen çalışmaların sonuçlarına göre
helikopter ebeveynliğin etkilerinin daha kapsamlı bir şekilde ele alınabilmesi için ihtiyaç duyulan boylamsal
ve kültürel çalışmalara dikkat çekilmiştir.
Helicopter Parenting in Emerging Adulthood: An Examination within Self-Determination Theory
Helicopter parenting describes parents who constantly interfere with their children's lives, overprotect them,
and try to eliminate problems their children face. It is a parenting style that includes intervention, warmth,
and over control dimensions. Although a certain amount of control is indispensable at early ages, it has
negative effects on emerging adulthood. The emerging adulthood period is defined as a developmental
period in which individuals can define themselves as neither adolescents nor adults, try to discover their
identities, and believe that they have endless possibilities. Considering the characteristics of this period,
helicopter parenting negatively affects the identity discovery process and thus increases the feeling of being
in between. Besides, excessive control, intervention, and assistance cause children to turn into adulthood
without developing the necessary skills. In this review the concepts of helicopter parenting and emerging
adulthood will discussed and their associations will be examined. It is aimed to review the literature on the
effects of helicopter parenting on emerging adults and to examine these effects within the framework of
self-determination theory. Based on the outcomes of the studies reviewed, further emphasis has been
highlighted on the need for longitudinal and cultural studies on the effects of helicopter parenting.