Klinik Psikoloji Dergisi; 2023;7(3):417-427
Ergen Yürütücü İşlevler Envanterinin Türkçe formunun psikometrik özelliklerinin incelenmesi
B Yar, R Çakır
Mersin Üniversitesi, Mersin
Ergen Yürütücü İşlevler Envanteri (EYİE), ergenlerin yürütücü işlevlerini değerlendirmede yaygın olarak kullanılan bir değerlendirme aracıdır. Bu çalışmada, Ergen Yürütücü İşlevler Envanterinin Türkçe formunun (EYİE-TR) psikometrik özellikleri incelenmiştir. Bu amaçla 12-17 yaş arasında 226 (%58) kadın ve 161 (%42) erkek olmak üzere toplam 387 kişi çalışmaya katılmıştır. Katılımcılar, EYİE-TR’nin yanı sıra Conners-Wells Ergen Öz-bildirim Ölçeği (C-WEÖÖ-K), Bilişsel Esneklik Ölçeği (BEÖ) ve Barratt Dürtüsellik Ölçeğini (BDÖ-11) yanıtlamışlardır. Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) sonuçları uyum iyiliği indekslerinin kabul edilebilir düzeyde olduğunu (χ2(165, N = 387) = 386.038, χ2/sd = 2.340, RMSEA= 0.059, CFI = 0.90) ve Türkçe formun orijinal ölçekte olduğu gibi iki faktörlü (ketleme ve çalışma belleği) yapıdan oluştuğunu göstermiştir. EYİE-TR’nin C-WEÖÖ-K (r = .65, p < .01) ve BDÖ-11 (r = .61, p < .01) ile pozitif yönde; BEÖ (r = -.56, p < .01) ile negatif yönde anlamlı ilişkisi olduğu belirlenmiştir. EYİE-TR’nin Cronbach alfa değerleri ketleme ve çalışma belleği alt boyutları için sırası ile .79 ve. 83 olarak belirlenmiştir. Mevcut araştırma sonuçları EYİE-TR’nin ergen yürütücü işlevlerini değerlendirmede geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu göstermektedir.
Validity and reliability of the Turkish Teenage Executive Functioning Inventory
The Teenage Executive Functioning Inventory (TEXI) is a widely used instrument to measure teenage executive function. The present study was aimed to examine the psychometric properties of a Turkish version of the TEXI (TEXI-TR). For this purpose, a total of 387 participants between the ages of 12 and 17, 226 (58%) females and 161 (42%) males, were recruited. Besides the TEXI, the Conners-Wells Adolescent Self-Report Scale (CASS-S), the Cognitive Flexibility Scale (CFS) and the Barratt Impulsiveness Scale (BIS) were completed by the participants. A confirmatory factor analysis showed that the goodness-of-fit indices for the TEXI-TR were at an acceptable level (?2(165, N = 387) = 386.038, ?2/sd = 2.340, RMSEA = 0.059, CFI = 0.90) and the factor structure consisted of two factors (inhibition and working memory) as in the original scale. The scale had a positive relationship with CASS-S (r = .65, p < .01), BIS (r = .61, p < .01), and a negative relationship with CFS (r = -.56, p < .01). Cronbach’s alpha coefficients of the TEXI-TR subscales were .79 and .83 for the inhibition and the working memory sub-scale, respectively. The findings of the current study revealed that the TEXI-TR can be used as a valid and reliable instrument to measure teenage executive function.