Klinik Psikoloji Dergisi; 2021;5(3):266-274
Öz-bildirime dayalı yeme davranışı bozukluğunda aleksitimi, duygusal ifade, çocukluk çağıtravması ve bağlanmanın incelenmesi
İ Özdemir, Ş Tükel
İzmir University of Economics, İzmir
Yeme bozuklukları, yeme davranışının ciddi biçimde bozulması olarak tanımlanmakta olup dünya
çapında giderek artan bir problem olarak karşımıza çıkmaktadır. Yeme bozuklukları altında yatan
psikolojik faktörler araştırılmış, fakat geçerli bir sonuca ulaşmak mümkün olmamıştır. Bazı
çalışmalar yeme bozuklukları, erken çocukluk dönemi deneyimleri ve duygusal ifade sorunları
arasındaki ilişki üzerinde durmaktadır. Bu araştırmanın amacı, yeme davranışı bozukluğu rapor
eden genç yetişkin grupta; erken çocukluk dönemi travmaları, aleksitimi, duygusal ifade ve
bağlanma stillerini bilinen bir yeme veya sağlık problemi olmayan bireylerle karşılaştırarak
incelemektir. Çalışmaya 18-35 yaş arasında, 43 kadın ve 16 erkek; yeme davranışı bozukluğu rapor
eden 39 katılımcı ve yeme davranışı bozukluğu olmayan 20 katılımcı kontrol grubu olmak üzere
toplam 59 katılımcı dahil edilmiştir. Katılımcılar, tıbbi öykü ve sosyodemografik bilgi formu,
Çocukluk Çağı Travma Ölçeği, 20-maddeli Toronto Aleksitimi Ölçeği, Duygusal İfade Ölçeği ve
Yakın İlişkilerde Yaşantılar Envanteri doldurmuşlardır. Sonuçlar yeme davranışı bozukluğu olan
bireylerde fiziksel istismar ve aleksitimi görülme sıklığının anlamlı düzeyde yüksek olduğunu
göstermektedir. Kaygılı ve kaçıngan bağlanma puanları her iki grupta da yüksek olup, gruplar
arasında anlamlı bir fark bulunamamıştır. Duygusal İfade Ölçeğinin pozitif, negatif veya yakınlık
alt puanlarında gruplar arasında fark bulunamamıştır. Bulgular, daha etkin terapi yaklaşımları
uygulayabilmek için klinik psikologların yeme davranışı bozukluklarında erken çocukluk çağı
deneyimlerini, aile dinamiklerini ve aleksitimi varlığını detaylı bir şekilde değerlendirmelerini
önermektedir. Ayrıca yeme davranışı bozukluğu olan bireylerin yarısından fazlasının hiç psikolojik
danışmanlık almaması yeme davranışı bozukluğuna yönelik toplumsal farkındalığın arttırılması
gerektiğini göstermiştir.
Investigating alexithymia, emotional expression, childhood trauma, and attachmentin self-reported disordered eating behaviour
Eating disorders, a diagnostic group in which eating behaviour is seriously impaired, are a growing
problem worldwide. Psychological factors underlying eating disorders have been investigated, yet
no definite conclusions have been drawn. An important area of research is the relationship between
eating disorders, early childhood experiences, and emotional expression difficulties. The purpose
of this study was to examine the early childhood traumas, alexithymia, emotional expression, and
attachment styles in young adults with self-reported disordered eating behaviour, in comparison
with individuals with no reported disordered eating behaviour and health issues. Included in the
study were 39 participants with disordered eating behaviour and 20 participants as control, between
18-35 years of age, and consisting 43 women and 16 men. Participants completed medical history
and sociodemographic information form, Childhood Trauma Questionnaire, Twenty-Item Toronto
Alexithymia Scale, Emotional Expression Questionnaire, and Experience in Close Relationships.
Results showed that physical abuse and alexithymia were significantly more prevalent in individuals with self-reported disordered eating behaviour. Attachment anxiety and avoidance scores were
high in both groups, with no significant difference. There was no difference in emotional expression
in positive, negative or intimacy subscores between groups. Findings suggested that clinical psychologists need to examine early childhood experiences, family dynamics, and alexithymia in detail
to apply more efficient intervention approaches for young adults with disordered eating behaviour.
It is also remarkable that more than half of the individuals with disordered eating behaviour have
not received any psychological consultation indicating that there is a need for increasing public
awareness towards eating behaviour problems