Klinik Psikoloji Dergisi; 2021;5(3):254-265
COVID-19 pandemisi sürecinde sigara ve alkol kullanan bireylerde travma sonrasıstres bozukluğu semptomlarının incelenmesi
S Acar, H Bostancı Demirci, D Şaşman Kaylı, G Yararbaş
Ege Üniversitesi, İzmir
COVID-19 pandemisi sürecine ilişkin araştırmalar her geçen gün artış göstermektedir. Pandemi
döneminde, bireylerin tütün ve alkol kullanım miktarlarındaki değişimi saptamak halk sağlığı açısından önem taşımaktadır. Bu değişimin travma sonrası stres bozukluğu olgusu kapsamında incelenmesi bu çalışmanın amacını oluşturmaktadır. Bu araştırma, 18 yaş üstü, sigara veya alkol kullanan ya da her ikisini kullanan 475 kişi ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmada, alkol ve sigara kullanan
katılımcıların pandemi sürecindeki kullanım miktarları sınıflandırılmıştır. Elde edilen grupların
travma sonrası stres bozukluğu puanlarının ortalamaları ilişkisiz örneklemler için tek yönlü varyans
analizi ile karşılaştırılmıştır. Çalışmada, Demografik Bilgi Formu ve Olayların Etkisi Ölçeği (OEÖ)
kullanılmıştır. Araştırmada kategorize edilen dört grubun ölçek puanları ortalamaları ile ilgili olarak sırasıyla; sadece alkol kullanımı artan, sadece sigara kullanımı artan, hem alkol hem de sigara
kullanımı artan, alkol ya da sigara kullanım miktarı değişmeyen, alkol ve sigara kullanımı ile ilgili
sınıflamalardan hiçbirini uygun bulmayan grupların bazılarında travma sonrası stres bozukluğu puanlarının ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı fark gözlenmiştir. Mevcut çalışma, alkol
sigara kullanım miktarı değişiklik gösteren grupların travma sonrası stres bozukluğu puanlarında
anlamlı farklılık olduğunu gösterir niteliktedir. Bu kapsamda, pandemi dönemine özel olarak, bu
maddelerin kullanımına ilişkin biyopsikosoyal müdahale programlarının geliştirilmesinin önemli
olduğu düşünülmektedir.
Investigating the symptoms of post-traumatic stress disorder in individuals who use alcoholand cigarette during the COVID-19 pandemic
Research regarding the COVID-19 pandemic process has been increased day by day. Determining
the change of tobacco and alcohol use during the pandemic period has become essential in terms
of public health. This study aimed to examine this change in the context of post-traumatic stress
disorder. This study was conducted with 475 people over the age of 18 who smoke or drink alcohol,
or both. In the study, the usage amounts of the participants who used alcohol and cigarettes during
the pandemic process were categorized. The means of post-traumatic stress disorder scores of the
obtained groups were compared with one-way analysis of variance for unrelated samples. Demographic Information Form and the Impact of Events Scale (IES-R) were used in the study. Regarding the post-traumatic stress disorder mean scores of the four groups which were categorized in the
study, respectively; only alcohol use increased (M = 20.86), smoking only increased (M = 29.06),
both alcohol and cigarette use increased (M = 29.61), alcohol or cigarette use did not change (M =
20.95), there is a statistically significant difference between the mean scores of post-traumatic stress
disorder in some of the groups that did not find any of the classifications related to alcohol and
cigarette use appropriate (M = 21.79), F (4,474) = 8.94, p < .05. The present study indicates that
there is a significant difference in the post-traumatic stress disorder scores of the groups with varying amounts of alcohol and cigarette use. In this context, it is considered as important to develop
biopsychosocial intervention programs regarding the use of these substances, especially during the
pandemic period.