Nesne Psikoloji Dergisi; 2022;10(26):590-602
Soyutlama Becerisini Değerlendirmeye Yarayan Atasözleri Ölçeği’nin Psikometrik Özelliklerinin İncelenmesi
H Aydın, G Baştuğ, S Kırıcı, E T Özel Kızıl
Uşak Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü, Uşak
Ülkemizde bireylerin soyutlama, muhakeme gibi bilişsel becerilerinin değerlendirilmesine yarayan
kültüre özgü ölçeklere ihtiyaç duyulmaktadır. Bu araştırmada bireylerin soyutlama becerisini
değerlendirmeye yarayan kültüre özgü Atasözleri Ölçeği’nin geliştirilmesi ve psikometrik
özelliklerinin sağlıklı gönüllülerde incelenmesi amaçlanmıştır. 23-83 yaş aralığında (x̅yaş = 49.26, SS =
14.73) %56’sı (n=68) erkeklerden oluşan toplam 122 sağlıklı gönüllüye bilişsel becerilerinin
değerlendirilmesi için Standardize Mini Mental Test, Montreal Bilişsel Değerlendirme Ölçeği, Mutfak
Resim Testi, WAIS-R Yargılama ve Benzerlikler alt ölçekleri ile araştırmacılar tarafından geliştirilen
Atasözleri Ölçeği uygulanmıştır. Ölçeğin açımlayıcı faktör analizinde çoklu faktör yapısı elde
edilmiştir. Atasözleri Ölçeği puanlarının soyutlama ve muhakeme becerilerini ölçmeye yarayan
WAIS-R Yargılama ve Benzerlik alt ölçekleri ve Mutfak Resmi Testi’nin Yargılama alt ölçeği ile
pozitif yönde korelasyon gösterdiği saptanmıştır. Ölçeğin iç tutarlılığı orta düzeyde (Cronbach
alpha=.76) olup değerlendiriciler arası güvenirliği yüksek (r=.98) olarak bulunmuştur. Bu çalışmanın
sonuçları 15 maddelik Atasözleri Ölçeği’nin soyutlama becerisini değerlendirmeye yarayan geçerli ve
güvenilir bir araç olduğuna işaret etmektedir.
Investigation of the Psychometric Properties of the Proverbs Scale for the Assessment of Abstraction Skills
In our country, there is a need for culture-specific scales to evaluate the cognitive skills of individuals
such as abstraction and reasoning. In this study, it was aimed to develop the Proverbs Scale, which is
used to evaluate the abstraction skills of individuals, and to examine its psychometric properties in
healthy volunteers. The Standardized Mini-Mental Test, Montreal Cognitive Assessment Scale,
Kitchen Picture Test, WAIS-R Comprehension and Similarities subscales and the Proverbs Scale were
applied to 122 healthy volunteers, 56% (n=68) of whom were men and between the ages of 23-83
(x¯age = 49.26, SD = 14.73). In the exploratory factor analysis of the Proverbs Scale, a multiple factor
structure was obtained. It was determined that the Proverbs Scale scores were positively correlated
with the WAIS-R Comprehension and Similarity subscales and the Kitchen Picture Test's Judgment
subscale, which are used to measure abstraction and reasoning skills. The internal consistency of the
scale was moderate (Cronbach alpha=.76), and the inter-rater reliability was high (r=.98). The results
of this study indicate that the 15-item Proverbs Scale is a valid and reliable tool for evaluating
abstraction skills.