Öz-belirleme Kuramı engellenmiş otonomi, yeterlilik ve ilişkisellik ihtiyaçlarını katı bir başetme tarzıyla ilişkilendirmiş ve bu ihtiyaçların akıl ve ruh sağlığı sorunlarına yol açtığını önermektedir. Bu çalışma engellenmiş ihtiyaçlar ve psikolojik stres arasındaki ilişkiyi incelemeyi ve psikolojik katılığın (PK) (Kabul ve Kararlılık Terapisi’nin bir yapısı) engellenmiş ihtiyaçlar ve psikolojik stres arasındaki aracı rolünü incelemeyi amaçlamaktadır. Kesitsel desen içerinde ulaşılabilir örneklem yöntemi ile Türk üniversite öğrencilerinden anket yöntemi ile toplanmıştır (N= 223, M= 21.68; SD = 4.31). Yapısal eşitlik modeli (YEM) kullanılarak engellenmiş temel ihtiyaçlar ve psikolojik stres arasındaki PK’nın aracı rolü test edilmiştir. Korelasyon değerleri incelendiğinde engellenmiş otonomi, yeterlilik ve ilişkisellik ihtiyaçları psikolojik stres ile ilişkili olduğu bulunmuştur. YEM analiz sonuçları PK’nın engellenmiş yeterlilik ve ilişkisellik ihtiyacının psikolojik stres ile ilişkisinde aracı olduğu ama engellenmiş ihtiyacın psikolojik stres ile ilişkisinde ise aracı olmadığı bulunmuştur. PK’ya yönelik müdahaleler engellenmiş ihtiyaçların psikolojik stres üzerindeki olumsuz etkisini azaltmak için kullanılabilir. Sonuçlar ile ilgili potansiyel kültürel etkenler tartışılmıştır.

Self-determination theory proposes that thwarted autonomy, competence, and relatedness are associated with an inflexible style of coping and leads to mental health concerns. The present research aims to examine psychological inflexibility (PI) – a construct of Acceptance and Commitment Therapy – as a mediator in the relationship between the thwarted needs and psychological distress in college students. Self-report instruments in a cross-sectional design were utilized to collect data from a sample of Turkish college students (N= 223, Mage= 21.68; SDage = 4.31) during the lock-down in Turkey. The present research utilized structural equation modelling (SEM) in testing the mediating role of PI in the relationship between thwarted needs and psychological distress (anxiety and depression symptoms). Thwarted autonomy, competence and relatedness had medium correlation with psychological distress. The SEM results showed that PI mediated the relationship of thwarted competence and relatedness with psychological distress while PI did not mediate the relationship between thwarted autonomy and distress. PI can be used to mitigate the negative influences of thwarted needs on psychological distress. Potential cultural differences in the relationship of thwarted needs with psychological distress were discussed.