Türk Psikiyatri Dergisi; 2023;34(1):39-49
Deprem Sonrası Erken Dönemde Koruyucu ve Tedavi Edici RuhSağlığı Hizmeti-Türkiye Psikiyatri Derneği Uzman Görüşü
Mİ Yıldız, AD Başterzi, EA Yıldırım, Ş Yüksel, A T Aker, B Semerci, S Çakıroğlu, Y Yazgan, M Sercan, BR Erim, İ Küçükparlak, M Hacıoğlu Yıldırım
Hacettepe Üniversitesi, Ankara
Kahramanmaraş’ta Altı Şubat 2023 tarihinde iki büyük deprem oldu.
Depremler 15 milyon kişinin yaşadığı bir alanı etkiledi, 40.000’in
üzerinde can kaybına, on binlerce kişinin yaralanmasına, insanlığın
kadim kentlerinin harap olmasına neden oldu. Türkiye Psikiyatri Derneği
hemen deprem sonrasında, bu çapta büyük afetlerde travmaya yaklaşım
ile ilgili doğan ihtiyaca yanıt olması amacıyla bir eğitim programı
düzenledi. Elinizdeki gözden geçirme uzman eğitmenler tarafından
depremden etkilenenlere ruh sağlığı hizmeti verirken rehber olabilmesi
amacıyla hazırlanmıştır. Yazıda afetler sonrası erken dönem belirtilerin
özellikleri ele alınmış, psikolojik ilk yardım ilkeleri, afet sonrası
yaklaşım, planmalar ve triaj ilkeleri, psikososyal destek örgütlenmesinin
nasıl oluşması gerektiği, erken dönemde psikofarmakolojik uygulama
ilkeleri için bir çerçeve çizilmiştir. Yazı kapsamında afet etkilerinin
nasıl değerlendirileceği, psikiyatrik değerlendirme ve uygulamaların
psikososyal müdahale ilkelerine uyarlanması, ilk dönem danışmanlık
becerilerinin nasıl artırılabileceği, afet sonrası zihni anlamak için
yöntemler ele alınmıştır. Çocuklara ayrılan yazılarda, depreme çocuk
ruh sağlığı açısından sistematik bir bakış getirilmiş, çocuklarda erken
dönemde görülen ruhsal belirtiler ve psikolojik ilk yardım ve müdahale
ilkeleri detaylandırılmıştır. Son olarak deprem bölgesine gidecek
psikiyatrların karşılaşabileceği adli sorunların neler olabileceği, kötü
haber vermenin ilkeleri ve alana giden yardım ekiplerinin ve ruh sağlığı
uzmanlarının dikkat etmesi gereken bir durum olarak tükenmişlik
sendromu ve tükenmişlik yaşanmaması için dikkat edilmesi gerekenler
ele alınmıştır.
Preventive and Therapeutic Mental Health Care after theEarthquake- Expert Opinion from the Psychiatric Association ofTurkey
Two major earthquakes hit Turkey at the Kahramanmaras region
on February 6th 2023. The earthquakes affected almost 15 million
individuals, resulting in more than forty thousand deaths, thousands
of wounded and the destruction of ancient cities of humankind.
Immediately after the earthquakes, the Psychiatric Association of Turkey
organized an educational event to address the needs for a guidance
on how to approach a trauma of such a big scale. The experts in this
educational event summarized their presentations and prepared this
review to guide the mental health professionals serving victims of this
disaster. The review summarizes the early symptoms of trauma, and puts
a framework on the principles of psychological first aid, the approach
at the initial stages of the disaster, principles of planning, triage, and
psychosocial support systems and the proper use of medications. The
text covers the evaluation of the impact of trauma, aligning psychiatric
practice with psychosocial interventions, the improvement of counseling
skills and methods to better understand the mind during the acute post
trauma phase. A set of presentations highlight the challenges in child
psychiatry, brings a systematic overview to the earthquake and discuss
the symptomatology, first aid and intervention principles in children
and adolescents. Last, the forensic psychiatric perspective is presented,
followed by a piece on the essentials of delivering bad news and the
review is concluded with the emphasis on burnout, a syndrome to avoid
particularly for field professionals, and possible preventive measures.