Türk Psikiyatri Dergisi; 2022;33(3):187-195
Klinisyen Tarafından Uygulanan Snaith-Hamilton Zevk Alma Ölçeği Türkçe Uyarlamasının Geçerlik ve Güvenilirlik Çalışması
A Gürcan, K Başar, ZD Şen, AA Karakaşlı
Koru Ankara Hastanesi, Ankara
Amaç: Zevk alma yetisinde azalma olarak tanımlanan anhedoni birçok ruhsal bozuklukta görülmektedir. Bu araştırmada “Klinisyen Tarafından Uygulanan Snaith-Hamilton Zevk Alma Ölçeği”nin (SHAPS-C) Türkçeye çevrilerek uyarlanması, psikiyatri kliniğine başvuran ve klinik olmayan grupta geçerlik ve güvenilirliğinin incelenmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Örneklem klinik (n=63) ve klinik olmayan (n=67) iki gruptan oluşmaktadır. Veri toplamada SHAPS-C Türkçe Formu (SHAPSC-TR), Beck Depresyon Envanteri (BDE), Montgomery–Asberg Depresyon Değerlendirme Ölçeği (MADRS), Pozitif ve Negatif Duygu Ölçeği (PNDÖ) kullanılmıştır. Bulgular: İç tutarlılık güvenilirlik için Kuder-Richardson katsayısı tüm grupta 0,765; klinik grupta 0,813 ve klinik olmayan grupta 0,657 hesaplanmıştır. Test-tekrar test güvenilirliği için sınıf içi bağıntı katsayısı 0,732 olarak saptanmıştır. BDE ve MADRS’ın anhedoniyi değerlendiren maddeleriyle SHAPS-C-TR puanı arasında anlamlı bağıntı bulunmuştur. BDE ve MADRS anksiyete ilişkili maddeleriyle SHAPS-C-TR puanı arasında bağıntı saptanmamıştır. PNDÖ pozitif duygu alt ölçeğinin SHAPS-C-TR puanıyla olumsuz bağıntı gösterdiği görülmüştür. SHAPS-C-TR puanı demografik özelliklere göre farklılık göstermemiştir. Klinik grupta depresyon tanısıyla takip edilenlerin SHAPS-C-TR toplam puanları diğer katılımcılara göre yüksektir. Anksiyete bozukluğuyla takip edilenler için böyle bir fark saptanmamıştır. Sonuç: SHAPS-C-TR’nin klinik ve klinik olmayan gruplarda, demografik değişkenleri gözetmeksizin anhedoni değerlendirmesinde kullanılabilecek bir ölçüm aracı olduğu gösterilmiştir.
Reliability and Validity of the Snaith-Hamilton Pleasure Scale Clinician Administered Turkish Form
Objective: Anhedonia, which is defined as diminished capacity of having pleasure, is a common symptom in many mental disorders. It has been aimed in this study to adapt to the Turkish language the SnaithHamilton Pleasure Scale Clinician Administered Form (SHAPS-C) and examining reliability and validity of Snaith-Hamilton Pleasure Scale Clinician Administered Turkish Form (SHAPS-C-TR) which measures anhedonia in clinical and healthy samples. Method: Two groups consisting of 63 participants consulting the psychiatry clinic and 67 non-clinical participants were included in the study. Data were collected with the Turkish version of the SHAPS-C (the SHAPS-C-TR), the Beck Depression Inventory (BDI), the Montgomery-Asberg Depression Rating Scale (MADRS) and the Positive Negative Affect Scale (PANAS). Results: The Kuder-Richardson internal consistency coefficient for the entire participants, the clinical and the non-clinical group were, 0.765, 0.813 and 0.657 respectively. The intra-class coefficient for test-retest reliability was 0.732. The total score on the SHAPS-C-TR significantly correlated with the scores on the anhedonia items of the BDI and the MADRS but not the scores on anxiety items. The PANAS positive symptoms scores were negatively correlated with the SHAPSC-TR total score. In the clinical group, the participants followed up with depression had significantly higher SHAPS-C-TR score than the rest of the participants. A similar difference was not demonstrated by the scores of the clinical group participants followed up with anxiety disorder. Scores on the SHAPS-C-TR did not vary with respect to the demographic characteristics of the participants. Conclusion: The SHAPS-C-TR is a valid and reliable measurement tool to assess anhedonia in both clinical and non-clinical individuals irrespective of differences in demographic features.