Türk Psikoloji Yazylary; 2021;24(48):1-15
Yakın İlişkilerde Örtük Süreçler:Örtük Partner Tutumları ve İlişki Çıktıları
E Sakman
Bilkent Üniversitesi, Ankara
Yakın ilişkiler sağlık ve iyi oluş hali üzerindeki etkileriyle yaşamın çok temel bir parçasını oluşturmakta, yetişkin
hayatında özellikle romantik ilişkiler önemli bir yer tutmaktadır. Bu ilişkileri daha iyi anlamak için kişilerin öz bildirimine dayanan açık ölçümleri kullanmanın yanı sıra, istemsiz ve otomatik olarak gelişen ve zihinsel temsillerin
farkındalık dışındaki bileşenlerini yansıttığı düşünülen örtük süreçleri de araştırmanın önemi son yıllarda giderek
daha iyi fark edilmektedir. Bu derlemede, yakın ilişkiler alanında kullanılan örtük ölçümlerin kısaca tanıtılması ve
bu ölçümlerle araştırılan örtük partner tutumlarının ilişki çıktıları ile bağlantısını inceleyen çalışmaların taranarak
Türkçe alanyazına kazandırılması amaçlanmıştır. Derlenen çalışmaların sonuçları, örtük süreçlerin romantik ilişkilerin gelişiminde ve uzun vadede hayatta kalmasında önemli bir rol oynadığını ortaya koymaktadır. Örtük partner tutumlarının, bağlanma yatkınlığı, ilişki doyumu, bağlılık, ilişkiden beklentiler, partnere duyulan güven ve ilişki davranışları gibi pek çok kritik faktör ile ilişkili olduğu görülmektedir. Yapılan çalışmalar ışığında, olumlu örtük partner
tutumlarının pek çok ilişki çıktısı için koruyucu faktör olduğu anlaşılmaktadır. Derlemenin sonunda, örtük partner
tutumları ölçümlerindeki güncel hususlar tartışılarak gelecek çalışmaların yoğunlaşabileceği alanlar işaret edilmiştir.
Implicit Processes in Close Relationships:Implicit Partner Attitudes and Relationship Outcomes
With their influence on health and well-being, close relationships constitute a fundamental aspect of human life and romantic relationships hold an especially important role in adulthood. Recent years have witnessed an increasing awareness of the importance of investigating implicit processes, that occur automatically and effortlessly and that are thought
to reflect the non-conscious aspects of mental representations, in addition to employing self-reported explicit measures
for better understanding close relationships. The aim of the present review is to briefly introduce implicit measures that
are used in close relationships literature and to review the studies that investigate the links between implicit partner
attitudes and key relationship outcomes. The results of the reviewed studies reveal that implicit processes hold a key
role in how romantic relationships develop and survive in the long-run. It becomes evident that implicit partner attitudes
are closely related to several critical relationships factors, such as attachment tendencies, relationship satisfaction, commitment, expectations from the relationship, trust in partner, and relationship behaviors. Findings suggest that positive
implicit partner attitudes is a protective factor for several key relationship outcomes. The contemporary issues in the
measurement of implicit partner attitudes and avenues for future research are discussed at the end of the review.