Nesne Psikoloji Dergisi; 2021;9(22):755-770
Trafik İşaretlerini Anlayabilmenin Riskli Sürücü ve Yaya Davranışları ile İlişkisinin İncelenmesi
B Tekeş, G Solmazer, HN Alkan
Başkent Üniversitesi, Ankara
Bu çalışma, trafik işaretlerini anlama ile riskli sürücü ve yaya davranışları arasındaki ilişkileri araştırmaktadır. Bu çalışmada kişilerin trafik işaretlerini daha çok anlayabildikçe güvenli olmayan trafik davranışlarının (hem sürücü hem de yayalar için) azaldığı hipotez edilmektedir. Araştırmada ele alınan veriler, Qualtrics aracılığıyla 177'si sürücü olan 275 katılımcıdan çevrimiçi olarak toplanmıştır. Veriler, 25 açık trafik işareti sorusu, Yaya Davranışı Ölçeği, Mini Sürücü Davranışı Anketi, (Saldırgan ihlaller alt ölçeği ile birlikte) ve demografik bilgi formu aracılığı ile toplanmıştır. Sonuçlar, trafik işaretlerini anlamanın yaş ve cinsiyet kontrol edildikten sonra bildirilen sürücü hataları ve ihmallerle önemli ölçüde ilişkili olduğunu göstermiştir. Ek olarak yaya davranışları incelendiğinde, trafik işaretlerini anlama, yaş, cinsiyet, ehliyet ve sürüş deneyimi kontrol edildikten sonra bile, yaya ihlalleri, hatalar, saldırgan davranışlar ve olumlu davranışlarla önemli ölçüde ilişkili bulunmuştur. Genel olarak sonuçlar beklentiler ile tutarlıdır: yol kullanıcıları (sürücüler ve yayalar) trafik işaretlerini ne kadar iyi anlarsa, o kadar az güvenli olmayan davranışlar (Sürücüler için, hata ve ihmaller; yayalar için kural ihlali, saldırgan davranışlar ve ihmaller) bildirmişlerdir. Bu bulgu, kişilerin trafik işaretlerini anlamak için duydukları gereksinim arttıkça onların trafikte kazaya yol açacak davranışlardan kaçınmaları ile açıklanabilir. Bu sebeple çocuklara küçük yaştan itibaren trafik işaretlerini iyi düzeyde tanıtmanın yol güvenliğine olumlu katkı sağlayacağı öngörülebilmektedir.
The Relationship Between Traffic Sign Comprehension and Risky Traffic Behaviors
The current study investigates the relationship between risky traffic behaviors and traffic sign comprehension (TSC). It is hypothesized that, as traffic sign comprehension increases, unsafe traffic behaviors decrease. The data were collected online through Qualtrics from 275 participants, 177 of whom were drivers. The questionnaire package included 25 open-ended traffic sign questions, Pedestrian Behavior Scale, Mini-Driver Behavior Questionnaire with 3 additional aggressive violation items, and a demographic information form. The results indicated that TSC was significantly related to reported driver errors and lapses after controlling for age and gender. In addition, pedestrian-related TSC was significantly related to reported pedestrian transgressions, lapses, aggressive behaviors, and positive behaviors after controlling for age, gender, driver's license, and driving experience. Generally, the results were consistent with the expectations: the better that road users (drivers and pedestrians) understand traffic signs, the fewer drivers and pedestrians reported unsafe behaviors (errors and lapses for drivers; transgressions, aggressive behaviors, and lapses for pedestrians), and the more pedestrians reported positive behaviors. This finding can be explained by the fact that as the need of people to understand traffic signs increases, they avoid behaviors that will lead to accidents in traffic. For this reason, it can be predicted that comprehensively introducing children to traffic signs from an early age will contribute positively to road safety.