Nesne Psikoloji Dergisi; 2021;9(22):771-786
Kısa Süreli Bellek Uzamı Açısından Sayı Üstünlüğü Vazgeçilmez Mi?
Ş Erdoğan, D Doğan, B Cangöz Tavat
Hacettepe Üniversitesi, Ankara
Sayıların kısa süreli bellek (KSB) uzamı performansı üzerinde olumlu etkisi olduğu bilinmekte ve bu durum sayı üstünlüğü etkisi olarak adlandırılmaktadır. Bu araştırmanın amacı, aşina uyarıcı türlerinin (sayı, renk, sayı ismi, renk ismi ve kelime) KSB uzamı üzerindeki etkisini incelemektir. KSB kapasitesini ölçmek için sayı, kelime ve renk uzam listelerinden oluşan bellek uzamı görevi kullanılmıştır. Üç deneyden oluşan araştırmaya yaşları 18-27 arasında (Ort = 21.43, SS = 1.50) toplam 91 katılımcı (44 kadın, 47 erkek) katılmıştır. Araştırma bulguları, Deney 1’de sayı ismi ile kelime arasında uzam genişliği ve toplam uzam açısından anlamlı fark bulunduğunu göstermektedir. Deney 2 ve 3’te aşina uyarıcı türünün toplam uzam ve uzam genişliği üzerindeki temel etkisi ve tüm uyarıcı türleri arasındaki fark anlamlıdır (Deney 2, sayı ismi>kelime=renk ismi; Deney 3, sayı>sayı ismi>renk ismi>renk). Üç deneyden ulaşılan ortak sonuç, KSB uzamı açısından sayıların kelimeler, renk isimleri ve renkler gibi aşina uyarıcı türlerinden daha üstün olduğudur. Bu çalışma, sözel ve görsel KSB uzamı üzerinde sayı üstünlüğü etkisinin vazgeçilmez olduğunu doğrulamıştır.
Is Digit Superiority Indispensable with regard to Short Term Memory Span?
It is known that digits have a positive effect on the performance of short term memory (STM) span and it is called the digit superiority effect. This study aims to examine the effect of familiar stimuli (digits, colors, digit names, color names, and words) on STM span. In order to measure STM capacity, a memory span task was used including the digit, word, and color span lists. 91 participants (44 female, 47 male) aged between 18-27 (M = 21,43, SD = 1.50) participated in the study that consisted of three different experiments. Results of Experiment 1 revealed that there was a significant difference between the digit name and word with regard to span size and total span. In Experiment 2 and 3, the main effect of familiar stimulus type on total span and span size was significant, and also the difference between all types of stimuli was significant (Experiment II, digit name>word=color name; Experiment III, digit>digit name>color name>color). The common result obtained from all experiments is that digits are superior with regard to STM span than other familiar stimuli types such as words, color names, colors. This study confirmed that digit superiority effect is indispensable on verbal and visual STM span.