Amaç: Otizm-spektrum-bozukluğu olan 4-6 yaş grubu çocuğa sahip ebeveynlerin istismar farkındalık düzeylerini ve ilişkili durumları belirlemektir. Gereç ve Yöntem: Araştırma Ocak 2019-Mart 2020 tarihlerinde bir üniversite, bir eğitim araştırma hastanesi ile iki özel eğitim ve rehabilitasyon merkezine kayıtlı otizm-spektrum-bozukluğu olan çocuğa sahip toplam 74 ebeveyn ile gerçekleştirilmiştir. “Aile Tanıtım Formu”, “Ebeveynlere Yönelik İstismar Farkındalık Ölçeği” kullanılarak yüz-yüze görüşme yöntemi ile veriler toplanmış, sayı, yüzdelik dağılım, ANOVA, bağımsız gruplarda t testi ile analiz edilmiştir. Ölçek puanlarının yüksek olması, ebeveynlerin istismar farkındalıklarının yüksek olduğunu göstermektedir. Klinik Araştırmalar Etik Kurul onayı, kurumlardan ve ölçek sahibinden yazılı izin, ebeveynlerden aydınlatılmış onam alınmıştır. Bulgular: Araştırmaya katılan ebeveynlerin %92.40’ı anne ve ölçek puan ortalamaları 66.114±4.418 olarak bulunmuştur. Ebeveynler riskli buldukları durumları; istismarcının alkol-madde kullanması (%92.00), kendilerinin istismar hakkında bilgi eksiklerinin olması (%88.50) ve çocuğun cinsiyeti (%82.20), riskli gördükleri kişileri; yabancı (%93.60) ya da tanıdık bireyler (%90.50), riskli gördükleri yerleri ise; sokak (%79.60) ve eğitim kurumları (%69.70) olarak belirtmişlerdir. İstismarın önlenmesinde önemli görülen meslek; polis (%81.20) ve psikolog (%80.40) olarak görülürken, bu meslekler arasında sağlık profesyonelleri yer almamaktadır. Ebeveynler istismardan şüphelendiklerinde en sık başvuracakları yolları ise savcılık (%94.30) ve polis (%92.30) olarak sıralamıştır. Sonuç: Araştırmada çocuklarına yönelik istismar farkındalık düzeyleri yüksek bulunmakla birlikte ebeveynler, istismar hakkında bilgi eksiklerinin olduğunu ifade etmişlerdir. Ebeveynlerin istismarın önlenmesinde sağlık profesyonellerini ifade etmemeleri dikkat çekicidir. Özel gereksinimi olan çocukların ebeveynlerine pediatri ve toplum ruh sağlığı hemşireleri tarafından istismarın önlenmesine yönelik eğitim ve danışmanlık verilerek farkındalık düzeyleri artırılmalıdır. Anahtar Sözcükler: Çocuk; çocuk istismarı; ebeveyn; hemşire; otizm spektrum bozukluğu

Objectives: The aim of this study was to determine the abuse awareness level and related characteristics of parents with children aged 4-6 years diagnosed with autism spectrum disorder (ASD). Methods: A total of 74 parents of children with ASD who presented at a university or an educational research hospital, or with children enrolled at 2 special education rehabilitation centers in January 2019–March 2020 were included in the study. The data were collected in face-to-face interviews using a family information form and the Abuse Awareness Scale for Parents. The analysis included t-test comparison of independent groups, calculation of number and percentage distribution, and analysis of variance. Ethics committee and institutional approval, as well as permission from the creator of the scale, were obtained and the parents provided informed consent. Results: The scale scores indicated that the parents' awareness of abuse was high. Of the parents participating in the study, 92.40% were mothers. The mean scale score was 66.114±4.418. Parents identified the following factors most often as a source of risk: substance abuse of an abuser (92.00%), the parents’ lack of information about abuse (88.50%), and the gender of the child (82.20%). They saw strangers (93.60%) as somewhat more threatening than known individuals (90.50%), and indicated that they thought abuse was more likely to occur on the street/in the community (79.60%) than in educational institutions (69.70%). Professionals they deemed most important in the prevention of abuse were the police (81.20%) and psychologists (80.40%); other health professionals received little to no mention. Parents indicated that if they suspected abuse, the most common sources of redress would be prosecutors (94.30%) and the police (92.30%). Conclusion: Although the awareness level of potential abuse of their children was high, the parents interviewed felt that they lacked sufficient information about abuse. It is noteworthy that the parents did not consider healthcare professionals other than psychologists as having a meaningful role in the prevention of abuse. Training and counseling about the prevention of abuse for parents of children with special needs provided by pediatric and community mental health nurses could help raise awareness and knowledge of the community resources available to parents, as well as supplement a sense of caring and security. Keywords: Autism spectrum disorder; child; child abuse; nurse; parents