Klinik Psikoloji Dergisi; 2021;5(2):160-182
Reddedilme duyarlılığı ile yalnızlık arasındaki ilişki: Kırılgan narsisizm, büyüklenmeci narsisizm ve benlik saygısının aracı rolü
A Çağlayaner, I Çoklar Okutkan
İstanbul Şehir Üniversitesi, İstanbul
Reddedilme duyarlılığı ve yalnızlık hissi insanların hayatlarını olumsuz etkileyen psikolojik unsurlardan bazılarıdır. Alanyazın, reddedilmeye yönelik yüksek düzeyde duyarlılığa sahip olmanın yalnızlıkla ilişkili olabileceğine dair bulgular ortaya koymuştur. Bu çalışmanın amacı ise reddedilme duyarlılığı ile yalnızlık arasındaki ilişkide; kırılgan narsisizm, büyüklenmeci narsisizm ve benlik saygısının olası aracı etkilerini incelemektir. Araştırma örneklemi yaşları 18-28 arasında değişen ve İstanbul’da öğrenim gören toplam 296 [231 (%78) kadın, 63 (%21.3) erkek] üniversite öğrencisinden oluşmaktadır. Veri toplamak üzere Sosyo-demografik Bilgi Formu, Reddedilme Duyarlılığı Ölçeği, Patolojik Narsisizm Envanteri, Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği ve UCLA Yalnızlık Ölçeği kullanılmıştır. Bulgular kırılgan ve büyüklenmeci narsisizm ve benlik saygısının yalnızlığı anlamlı biçimde yordayan değişkenler olduklarını göstermiştir. Seri aracılık modelleri sınandığında, reddedilme duyarlılığı ile yalnızlık arasındaki ilişkide ilk modelde sırasıyla büyüklenmeci narsisizm ve benlik saygısının, ikinci modelde sırasıyla kırılgan narsisizm ve benlik saygısının aracı roller üstlendikleri bulunmuştur. Araştırma bulguları alanyazın ışığında tartışılmış, çalışmanın sınırlılıkları, klinik uygulamaya yönelik olası katkıları ve gelecekte yapılacak araştırmalara ilişkin öneriler sunulmuştur.
The relationship between rejection sensitivity and loneliness: The mediating roles of vulnerable narcissism, grandiose narcissism and self esteem
Rejection sensitivity and loneliness are some of the psychological factors that negatively affect people’s lives. The literature has revealed evidence that rejection sensitivity may be associated with loneliness. The purpose of this study was to examine the possible mediating roles of vulnerable narcissism, grandiose narcissism, and self-esteem in the relationship between rejection sensitivity and loneliness. The research sample consisted of 296 [231 (78%) women, 63 (21.3%) men] university students in Istanbul, whose ages are between 18 and 28 years. Socio-demographic Information Form, Rejection Sensitivity Questionnaire, Pathological Narcissism Inventory, Rosenberg Self-Esteem Scale, and UCLA Loneliness Scale were used for the data collection. The findings of the analyses revealed that vulnerable narcissism, grandiose narcissism, and self-esteem significantly predict loneliness. When the serial mediation models were tested, it was found that grandiose narcissism and self-esteem in the first model, and vulnerable narcissism, and self-esteem in the second model had mediating roles respectively in the relationship between rejection sensitivity and loneliness. Research findings are discussed in the light of the literature, and the limitations of the study and its contributions to clinical practice and suggestions for future research are presented.