Nesne Psikoloji Dergisi; 2021;9(21):637-655
Global ve Lokal İşleme Süreçlerinde Mekânsal Dikkat ve Duyguların Etkisi
A Gökçe
Kadir Has Üniversitesi, İstanbul
Bu çalışma, duygular ve mekânsal ipucu faktörlerinin global ve lokal işlemleme süreçlerindeki değişimlemeye etkisini incelemek üzere tasarlanmıştır. Amaç, duyguların global-lokal yanlılığa etkisini ve sembolik ok ipucu uyaranlarının bu süreci ne derece değişimlemeye uğrattığını incelemektir. Navon (1977) tarafından geliştirilen uyumlu ve uyumsuz uyaran setleri kullanılarak, global/lokal düzlemde bulunan şekillerin aynı ya da farklı olmasıyla, sırasıyla uyumlu ve uyumsuz uyaran setleri elde edilmiştir. Her iki deneyde global ve lokal yanlılığa yol açması için global, lokal ve nötr sembolik ok uyaranları mekânsal ipucu olarak kullanılmıştır. Uyaran setleri ekranda belirmeden önce, duygu yüklü (Deney 1A: pozitif, Deney 1B: negatif) ya da nötr resim ile mekânsal ipucu uyaranı eş zamanlı gösterilmiştir. Ardından, katılımcılardan gösterilen üç farklı uyarandan birini seçmeleri istenmiştir. Duygu durum ve mekânsal ipucu faktörlerinin etkisiyle seçilen uyaranın global/lokal yanlılığı yansıtacağı öngörülmüştür. Tepki süreleri ve global-lokal tercih verileri analiz edilmiştir. Tepki süresi herhangi bir faktöre bağlı olarak değişimlemeye uğramamıştır. Global/lokal yanlılık ölçümleri ise negatif duygu durumunun lokal yanlılıktan global yanlılığa doğru bir değişime yol açtığını göstermiştir. Bulgular, yeni bir yöntemsel yaklaşım ile global ve lokal işleme süreçlerine dair bilgi sunmaktadır.
The Effects of Spatial Attention and Emotions on Global and Local Processes
Present study is designed to investigate modulations in global-local processes by emotions and spatial cues. Aim was to investigate the effect of emotions on global-local bias and to examine if symbolic cues modulate these processes by simultaneously presenting the cue and emotional picture. Using the Navon (1977) figures, participants were presented with (in)congruent displays formed by the (in)congruency between the global and local features. Before presenting the displays, emotional (Experiment 1A: positive, Experiment 1B: negative) or neutral picture was presented simultaneously with global, local or neutral symbolic arrow cues, used as spatial cues to bias attention in global and local levels respectively. Participants were then asked to choose one stimulus out of three options. Chosen stimulus is expected to indicate the bias of participants. Reaction time and global-local preference measurements were analyzed. Reaction time was not modulated by any of the factors. The global/local bias measurements revealed a shift from local to global bias in the presence of negative emotion. The findings reveal information on global and local processes by adapting new methodological approach.