Sağlık hiçbir ayrım olmaksızın herkesin temel bir insan hakkıdır. Yaşlanan dünya nüfusu içinde yaşlılar eşitsizlikler bakımından kırılgan gruplardan biridir. 2019 yılında yaşlı nüfusun oranı dünyada 1 milyar olmuş olup bu sayı 2030’da 1,4 milyara, 2050’de 2,1 milyara yükseleceği öngörülmektedir. Demografik dönüşüm ve yaşlı popülasyondaki artış kronik hastalıkları da beraberinde getirmekte, sağlık harcamalarını artırmakta, yaşlıların öz yeterliliklerini ve yaşam kalitelerini ise azaltmaktadır. Bakım gereksinimlerindeki artış, aile yapısının değişimi, huzurevleri ve bakım evlerinin kapasitesini de aşmaktadır. Dolayısıyla kırılgan bir grup olan yaşlıların nitelikli, hakkaniyetli bir bakım alması, sağlıkta eşitsizliklerin olumsuz etkilerinden yalıtılmış olmaları gereklidir. Nitekim sağlıkta eşitsizlikler, yaşlılarda hastalık ve ölümlerin artışına neden olduğu gibi yaşlıların yaşam kalitesini de olumsuz etkilemektedir. İleri yaşlarda görülen eşitsizlikler tesadüfi olmayıp önemli bir kısmı insanların fiziksel ve sosyal ortamlarından ve bu ortamların sağlık davranışları üzerindeki etkilerinden kaynaklanmakta, çevre, içine doğulan aile, cinsiyet ve etnik köken gibi kişisel özelliklerin etkisiyle kümülatif eşitsizliklere yol açmaktadır. Yaşlıların maruz kaldığı eşitsizlikler özellikle COVID-19 pandemisi döneminde etkisini artırmıştır. Yaşlılar izole oldukları gibi, sosyal yönden de önemli ölçüde sınırlanmış, mental sorunlar da artmıştır. Artan yaşlı nüfusla birlikte bulaşıcı olmayan hastalıkların artışı, yaşlılara yönelik sağlık ve sosyal hizmet sunumuna başat bir rol vermiştir. Bu nedenle yaşlıların sağlıklarını koruyup geliştirebilmek için geliştirilmiş, kapsamlı, birinci basamak destekli yaşlı sağlığı politikalarına gereksinim vardır. Yaşlılar düşünülerek uygun yaşam alanları oluşturulmalı, toplumda sınıfsal farklılıkların etkileri ortadan kaldırılmalı, sosyal devlet yapısı güçlendirilmelidir.

Health is a basic human right of everyone without any discrimination. Among the aging world population, the elderly are one of the vulnerable groups in terms of inequalities. The proportion of the elderly population in the world was 1 billion in 2019 and this number is expected to increase to 1.4 billion in 2030 and 2.1 billion in 2050. Demographic transformation and the increase in the elderly population bring chronic diseases, increase health expenditures, and decrease the self-efficacy and quality of life of the elderly. The increase in care needs, the change in family structure, and nursing homes exceed the capacity of nursing homes. Therefore, it is necessary for the elderly, who are a vulnerable group, to receive qualified and equitable care and to be isolated from the negative effects of health inequalities. As a matter of fact, inequalities in health cause an increase in morbidity and mortality in the elderly, as well as negatively affecting the quality of life of the elderly. The inequalities seen in older ages are not accidental, but a significant part of them is caused by the physical and social environments of people and the effects of these environments on their health behaviors, leading to cumulative inequalities with the effect of personal characteristics such as the environment, the family they were born into, gender and ethnicity. The inequalities that the elderly are exposed to have increased their impact especially during the COVID-19 pandemic. The elderly are not only isolated, but also socially limited, and their mental problems have increased. The increase in non-communicable diseases with the increasing elderly population has given a dominant role to the provision of health and social services for the elderly. For this reason, there is a need for comprehensive, primary care supported elderly health policies in order to protect and improve the health of the elderly. Appropriate living spaces should be created by considering the elderly, the effects of class differences in society should be eliminated, the social state structure should be strengthened Keywords: old age, inequalities in health, elderly health problems