Humanistic Perspective; 2021;3(2):477-495
Otizm Spektrum Bozukluğuna Sahip Kardeşi Olan Ergenlerin Yılmazlık Kaynakları İle Kardeşlerine Yönelik Tutumlarının İncelenmesi
EY Yılmaz, SGÇ Çelebi
Akdeniz Üniversitesi, Antalya
Araştırmanın amacı, Otizm Spektrum Bozukluğuna (OSB) sahip kardeşi olan ergenlerin yılmazlık kaynakları ve kardeşe yönelik tutumlarında çeşitli demografik değişkenlere göre anlamlı bir farklılık olup olmadığını incelemektir. Araştırmanın bir diğer amacı ise OSB’ye sahip kardeşi olan ergenlerin yılmazlık kaynaklarının engelli kardeşlerine yönelik tutumlarını anlamlı bir şekilde yordayıp yordamadığını incelemektir. Çalışma grubunu Denizli ve İzmir ilinde yaşayan ve OSB’ye sahip kardeşi olan 254 ergen oluşturmaktadır. Katılımcıların yaş aralığı 11 ile 18 arasında değişmekte olup katılımcıların 123’ü kız, 131’i erkektir. Araştırmanın verileri 2016-2018 yılları arasında toplanmıştır. Bu çalışmada veri toplama aracı olarak Engelli Kardeşe Yönelik Tutum Ölçeği, Çocuklar İçin Yılmazlık Ölçeği ve Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Araştırmada Mann Whitney-U analizinin sonuçlarında cinsiyet değişkenine göre yılmazlık kaynaklarının arkadaş alt boyutunda, bakıma yardımcı birinin varlığı değişkenine göre yılmazlık kaynaklarının okul-öğretmen alt boyutunda ve kardeşe yönelik tutumun kardeşin özelliklerine ilişkin düşünce alt boyutunda anlamlı bir farklılık olduğu bulunmuştur. Araştırmada Kruskal Wallis analizinin sonuçlarında, ailenin içinde yer aldığı gelir grubu değişkenine göre yılmazlık kaynaklarının ve kardeşe yönelik tutumun tüm alt boyutlarında anlamlı bir farklılık olduğu bulgulanmıştır. Çoklu regresyon analizi sonucunda yılmazlık kaynaklarından kendisi ve arkadaş alt boyutlarının kardeşi ile yaşamaya ilişkin duygu ve düşünce puanlarını, yılmazlık kaynaklarından arkadaş ve okul-öğretmen alt boyutlarının kardeşin özelliklerine ilişkin düşünce puanlarını ve yılmazlık kaynaklarından aile, kendisi ve arkadaş alt boyutlarının kardeşin durumuna ilişkin üzüntü, endişe puanlarını anlamlı bir şekilde yordadığı bulunmuştur.
Examining Resilience Sources of Adolescents Who Have Siblings with Autism Spectrum Disorders and Attitudes towards Their Siblings
The aim of this study is to examine whether there are significant differences in resilience sources and the attitudes of individuals who have siblings with ASD in terms of some demographic variables. The other aim of the study was to investigate whether resilience sources of individuals with siblings with ASD predict their attitudes towards disabled siblings. The research group is composed 254 adolescents who have siblings with ASD, living in Denizli and Izmir. The age range of participants ranged from 11 to 18, 123 are girls and 131 are boys. The data is collected during 2016-2018 years. In this study, data collection instruments were Attitude Scale for Disabled Sibling, Resilience Scale for Children and Personal Information Form. According to the results of Mann Whitney-U analysis, there was a significant difference in the sub-dimension of resilience sources according to gender variable. It was found that there was a significant difference in school-teacher sub-dimension and thought about the sibling’s characteristics sub-dimension of attitude towards the sibling according to presence of helper for the caring of the child. According to the results of the Kruskal Wallis analysis, there was a significant difference in all sub-dimensions of resilience sources and attitude towards siblings according to family’s income group variable. As a result of multiple regression analysis, it was found that the resilience sources significantly predicted the emotion and thoughts about living with the sibling. Among the resilience sources, it was found that the sub-dimensions of friends and school-teachers significantly predicted the thought about the sibling's characteristics. Among the resilience sources, it was found that the sub-dimensions of family, oneself and friends significantly predicted sadness and anxiety scores about the sibling's status.