Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi; 2005;12(2):83-91
Çocuk ve Ergenlerde Panik Bozukluğu Tartışmasında Farklı Bir Boyut: Bilgi İşleme Yaklaşımı
I Gökler
A.Ü. Dil ve Tarih Cografya Fakültesi, Psikoloji Bölümü, Ankara
Amaç: Panik bozukluğu tanısının çocuk ve ergenlerde geçerliliği tartışmalı bir konudur. Bu gözden geçirme çalışmasının amacı, çocuk ve ergenlerde panik bozukluğuna yönelik tartışmaları bilgi işleme yaklaşımı temelinde ele almaktır. Bu amaç doğrultusunda panik bozukluğunu açıklamak üzere ortaya koyulmuş bilgi işleme modelleri tanıtılacak, bu bozuklukta ortaya çıkan bilgi işleme yanlılıklarına değinilecek ve bilgi işleme yaklaşımı bağlamında çocuk ve ergenlerde panik bozukluğu tartışılacaktır. Yöntem: Panik bozukluğunu bilgi işleme yaklaşımı çerçevesinde ele alan makaleler ile özgül olarak çocuk ve ergenlerde panik bozukluğunu bilgi işleme yaklaşımı bağlamında ele alan makaleler taranmıştır. Sonuçlar: Algı, dikkat ve bellek süreçlerinin ve bu süreçlerde oluşan yanlılıkların panik bozukluğunun gelişimi ve sürmesinde rol oynadığını destekleyen araştırma bulguları giderek artmaktadır. Çocuk ve ergenlerde panik atakları ve panik bozukluğuna ilişkin literatür incelendiğinde, karşılaşılan tablo karmaşık olmakla birlikte, panik bozukluğunun çocuklarda görüldüğüne yönelik son dönemlerde bir görüş birliğine doğru gidildiği anlaşılmaktadır. Tartışma: Literatür ışığında panik bozukluğunun, çocukluk ve ergenlik döneminde atlanan bir tanı olduğuna ya da bu çocuklara yanlış tanılar konulduğuna yönelik bir varsayımda bulunulabilir. Mental Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal Elkitabı'nın (DSM) panik bozukluğu ölçütleri çocuklar için yeniden uyarlanmalıdır. Yetişkinler için geçerli olan ölçütlerin çocuk ve ergenlere uygulanması durumunda yaşla birlikte değişen önemli gelişimsel etkilerin göz ardı edilmesi gibi bir sorun söz konusu olabilir.
A Different Dimension to the Debate of Panic Disorder in Children and Adolescents: The Information Processing Approach
Objective: The validity of diagnosis of panic disorder in children and adolescents has been a subject under debate. The aim of the current review is to revisit the discussions surrounding panic disorder in this age group on the basis of information processing approach. Therefore, a brief knowledge regarding the information processing models of panic disorder is presented, information processing biases in panic disorder are mentioned and panic diorder in children and adolescents is discussed within the framework of information processing approach. Method: Articles investigating information processing in panic disorder and examining panic disorder in children and adolescents from the information processing point of view have been reviewed. Results: There has been an accumulation of data revealing that the processes of perception, attention and memory and the biases taking place during these processes have an important role in the development and maintanence of panic disorder. When the literature on panic disorder in children and adolescents is reviewed, it is seen that, despite the complexity of the picture, a consensus has been emerging recently regarding the existence of panic disorder in this population. Discussion: In the light of the literature, it can be suggested that panic disorder is underdiagnosed in children and adolescents or this age group has been misdiagnosed. The Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM) criteria of panic disorder must be modified for children. Otherwise, problems are likely to arise due to the misapplication of the parameters for adults to the children with disregard to the critical developmental characteristics changing by age.