Türk Uyku Tıbbı Dergisi; 2021;8(1):20-27
Obstrüktif Uyku Apnesinde Risk Faktörleri, Obstrüktif Uyku Apnesi ile Gündüz Uykululuğu, Obezite ve Komorbidite İlişkisi
E Ersoy, Y Mercan
Kırklareli Üniversitesi, Kırklareli
Amaç: Araştırmada yetişkinlerde Obstrüktif Uyku Apne Sendromunu
(OSAS) etkileyen faktörleri saptamak ve OSAS ile gündüz uykululuğu,
obezite ve komorbidite sayısı arasındaki ilişkiyi belirlemek amaçlandı.
Gereç ve Yöntem: Bu retrospektif araştırma Çanakkale’de Temmuz
2017-Haziran 2018 tarihleri arasında 18 yaş ve üstü 682 yetişkin ile
yürütüldü. Polisomnografi ölçümünden elde edilen Apne-hipopne
indeksi (AHİ) ≥5 ise OSAS olarak değerlendirildi. Gündüz uykululuğunu
belirlemede Epworth Uykululuk Ölçeği (EUÖ) kullanıldı.
Bulgular: Katılımcıların %22,1’i hafif, %15,8’i orta, %36,5’i şiddetli
düzeyde OSAS’lidir. Multivariate lojistik regresyon analizine göre:
OSAS riski erkeklerde, 50 yaş ve üzerinde, alkol kullananlarda, gündüz
uykululuğu olanlarda, fazla kilolu ve obezlerde, iki ve daha fazla hastalığı
olanlarda yüksektir (p<0,05). Hipertansiyon ve kronik obstrüktif akciğer
hastalığı (KOAH) hastalarında OSAS riski daha yüksektir (p<0,05).
Düzeltilmiş multivariate lineer regresion analizine göre; EUÖ skorunun
[β: 0,416, %95 güven aralığı (GA): 0,124-0,708)], Vücut Kütle indeksinin
(VKİ) (β: 1,701, %95 GA: 1,390-2,011) ve komorbiditenin (β: 2,441,
%95 GA: 0,121-4,762) her 1-birim artışında AHİ artmaktadır (p<0,05).
Sonuç: Yaklaşık her dört katılımcıdan üçü OSAS’lidir. Erkek cinsiyet,
ileri yaş, alkol kullanma, aşırı gündüz uykululuğu, fazla kilo ve obezite,
komorbidite OSAS riskini artırmaktadır. Hipertansiyon ve KOAH
hastalarında risk daha yüksektir. EUÖ skoru, VKİ ve komorbidite arttıkça
AHİ artmaktadır. Sağlık çalışanları tanı konmamış OSAS olgularının
tespitinde risk altında olanları saptamalı, erken tanı ve girişim için ilgili
kliniklere yönlendirmelidir
Association of Obstructive Sleep Apnea with Daytime Sleepiness, Obesity and Comorbidity
Objective: The purpose of the study was to identify the factors that affect
Obstructive Sleep Apnea Syndrome (OSAS) in adults and determine the
association between obstructive sleep apnea and daytime sleepiness,
obesity and comorbidity.
Materials and Methods: This retrospective study was conducted
in Çanakkale from July 2017-June 2018 with 682 adults (=18 yr). An
Apnea-hypopnea index (AHI) score =5 obtained from polysomnography
measurement was considered as OSAS. The Epworth Sleepiness Scale
(ESS) was used to identify excessive daytime sleepiness (EDS).
Results: A total of 22.1% of adults had mild, 15.8% moderate and
36.5% severe OSAS. According to multivariate logistic regression
analysis, high OSAS risk was associated with men of age greater than
50 years, who were alcohol users, EDS, overweight or obese and had
at least two comorbidities (p<0.05). OSAS risk was higher in patients
with hypertension and chronic obstructive pulmonary disease (COPD)
(p<0.05). According to adjusted multivariate linear regression analysis,
with each 1-unit increase in ESS score [ß: 0.416, 95% confidence
interval (CI): 0.124, 0.708], Body Mass index (BMI) (ß: 1.701, 95% CI:
1.390, 2.011) and comorbidity (ß: 2.441, 95% CI: 0.121, 4.762), AHI
increased significantly.
Conclusion: Approximately three out of every four participants had
OSAS. Male gender, advanced age, alcohol use, EDS, obesity and the
presence of comorbidities increased the risk of OSAS. The risk was
higher with hypertension or COPD. AHI increased as the ESS score, BMI
and number of comorbidities increased. Healthcare professionals should
identify those at risk when detecting undiagnosed OSAS cases and refer
them to appropriate clinics for early diagnosis and intervention.