Türk Uyku Tıbbı Dergisi; 2020;7(3):207-213
Menopozda Görülen Uyku Sorunlarında Kullanılan Tamamlayıcı ve Alternatif Tedavi Yöntemleri
H Özcan, S Çakmak, E Salman
Hamidiye Faculty of Health Sciences, İstanbul,
Amaç: Menopozal dönemde görülen en sık şikayetlerden biri de
uyku bozukluklarıdır ve kadınların %40-60’ını etkilemektedir. Çalışma
menopoz döneminde olan kadınların uyku sorunlarına yönelik kullanmış
oldukları tamamlayıcı ve alternatif tedavileri (TAT), yaygınlığını ve
etkileyen faktörleri belirlemek için planlandı.
Gereç ve Yöntem: Çalışma tanımlayıcı ve kesitsel niteliktedir.
Örneklemini menopoz döneminde olan ve uykusuzluk problemi Visual
Analog Skalasına (VAS) göre 4 ve üstü derecede rahatsızlık hisseden)
yaşayan kadınlar oluşturmaktadır (n=201). Verilerin toplanmasında,
kadınların sosyo-demografik özellikleri, menopozal döneme ait bilgileri
ve uyku sorunlarını içeren anket formu ile TAT Ölçeği kullanıldı. Gerekli
kurum ve etik kurul izinleri alındı. Verilerin analizlerinde yüzde, ortalama,
ki-kare, Mann-Whitney U ve Kruskal-Wallis testleri yapıldı.
Bulgular: Kadınların menopoz yaş ortalaması 47,23±4,53 [minimum
(min)-maksimum (maks)= 35-65), VAS’a göre kadınların uykusuzluk
şikayetleri ortalaması 5,20±1,12 (min-maks= 4-9)’dir. Kadınların
uykusuzluk problemi için kullanmış oldukları yöntemler; bitkisel
yaklaşımlar (%96,6), diyet takviyesi (%98,8), dini yaklaşımlar (%95,7)
ve zihin-beden uygulamalarıdır (%76,9). En sık kullanılan yöntemler;
meyve-sebzeler, süt ve süt ürünleri, bal, ıhlamur, kuşburnu, namaz, dua
etmek ve müzik gibi uygulamalardır. Kadınların %70,5’i ise kullandıkları
yöntemin etkili olduğunu ifade etti.
Sonuç: Menopozal dönemde olan kadınların hemen hemen hepsi
herhangi bir TAT yöntemi kullanmaktadır. Kadınların çoğunluğu bu
yöntemleri sağlık profesyonellerinden eğitim almadan uygulamaktadır.
Bu yöntemlerin etkinliklerinin daha geniş kapsamlı olarak araştırılması,
eğitimlerin sağlık profesyonelleri tarafından verilmesi ve yaygınlaştırılması
önerilmektedir.
Complementary and Alternative Medicine Methods Used for Sleep Disturbance in Menopause
Objective: One of the most common complaints observed during the
menopausal period is sleep disorders, affecting 40%-60% women. In this
study, we aimed to determine complementary and clternative medicine
(CAM) for menopausal women experiencing sleep disturbances, and
the prevalence and influencing factors of sleep disturbance.
Materials and Methods: In this descriptive cross-sectional study, we
included menopausal women experiencing sleeplessness [=4 degree
of discomfort according to the Visual Analog Scale (VAS)] (n=201). A
questionnaire and the CAM Scale were used to collect data. The necessary
institutional and ethical committee permissions were obtained.
Results: The mean age of the menopausal women was 47.23±4.53
[minimum (min)- maximum (max), 30-60] years, and their mean VAS
for insomnia was 5.20±1.12 (min-max, 4-9). The following methods
were used by the women to overcome insomnia: herbal supplements
(96.6%), dietary supplements (98.8%), religious practices (95.7%), and
mind-body practices (76.9%). The most common methods were fruits
and vegetables, milk and dairy products, honey, linden tea, rosehip,
prayer, pray, and music. Approximately 70.5% women expressed that
the method they used was effective.
Conclusion: Almost all menopausal women used any method of CAM.
Further studies on the effectiveness of these methods as well as the
training to be provided and the information dissemination by healthcare
professionals are recommended.