Genel olarak, travmatik olayların ani, tehlikeli ve karşı konulamaz ve beklenmedik oldukları, bu aşırı güce karşı yoğun kaygı, korku, kaçınma oluşturdukları, bir tek bireyi etkileyebilecekleri gibi kimi zaman bütün bir toplumu da etkileyebilecekleri bilinmektedir. Afetler, felaketler ve travma günlük yaşantımızda istemesek de sıkça karşılaştığımız kavramlar halini almışlardır. Başta sosyal medya gibi kitle iletişim araçlarının günümüzdeki yaygınlığı, hem doğal afetlerden hem de insan eliyle gerçekleşmiş olan felaketlerden daha sık haberdar olmamıza neden olmaktadır. Bu derlemede insan kaynaklı kitlesel travmatik olaylar ardından bireylerde gelişen doğal tepkilerin yanı sıra ruhsal bozukluklardan güncel veriler ışığında bahsedilecektir. Travmatik olayın doğası, etki büyüklüğü, süresi, birey için anlamı, bireyin önceki deneyimleri, kişiliği, sosyal desteği gibi değişkenler bireyin kitlesel travmaya vereceği ruhsal tepkiyi doğrudan etkiler. Kitlesel travmaya maruz kalma birçok psikopatoloji gelişimi ile ilişkilendirilmiştir. Yapılan çalışmalar, kitlesel travmaya maruz kalan bireylerin büyük çoğunluğunun başa çıkabilmekte olduğunu, önemli bir kısmının psikolojik zorluklar yaşamakta olduğunu ve yalnızca küçük bir kısmının psikiyatrik bozukluk geliştirmekte olduğunu göstermiştir. Ülkemizde ne yazık ki son yıllarda çok sayıda insan eliyle gerçekleşmiş kitlesel felaketler yaşanmıştır. Bu tür felaketlerin ancak çok azından sonrasında alan çalışmaları yapılmış ve literatüre veriler kazandırılmıştır. İnsan kaynaklı kitlesel travmatik olayların ülkemizde birey ve toplum ruh sağlığına etkilerinin ortaya konulması için daha fazla araştırmaya ihtiyaç bulunmaktadır.

In general, it is known that traumatic events are sudden, dangerous, irresistible and unexpected, which can affect a single individual or a whole society, creating intense anxiety, fear, avoidance against this excess. Disasters and trauma have become concepts that we often experience in our daily lives, although we do not prefer to. The prevalence of mass communication tools, especially social media, are causing people to be more aware of both natural and man-made disasters. In this review, man-made massive disasters will be discussed in the light of current reactions to mental disorders as well as natural reactions in individuals. Variables such as nature of the traumatic event, effect size, duration, meaning for the individual, previous traumatic experience of the individual, personality, social support directly affect the psychological response of the individual to mass trauma. Mass trauma exposure has been associated with many psychopathologies. Studies have shown that a large majority of individuals exposed to mass trauma are able to cope with a considerable amount of psychological difficulties and only a small percentage of them are developing psychiatric disorders. Unfortunately, in our country, man-made massive disasters have been experienced by many people in recent years. Only a few of these disasters have been investigated on behalf of mental health. Further researches are needed to determine the effects of man-made massive disasters on the mental health of individuals and communities in our country.