Bağımlılık Dergisi; 2020;21(1):72-91
Madde Kullanımı ve Bağımlılığını Önlemeye Yönelik Psikoeğitim Programlarının İncelenmesi
C Yoldaş, H Demircioğlu
Hacettepe Üniversitesi, Ankara
Bu çalışmanın amacı Türkiye’de ve diğer ülkelerde madde kullanımı ve bağımlılığını önlemeye yönelik
geliştirilmiş eğitim programlarının incelenmesidir. Araştırmanın veri kaynağını olarak Yeşilay, European
Monitoring Centre for Drugs and Drug Addiction (EMCDDA), Blueprints Programs, Substance Abuse and
Mental Health Services Administration (SAMHSA) ve Reducing Alcohol Related Harm (RARHA) gibi
madde kullanımı ve bağımlılığını önlemeye yönelik oluşturulmuş örnek programlar kullanılmıştır.Yapılan
taramalar sonucunda önleme, tedavi ve hukuki yaptırımsal müdahalelere yönelik ulusal ve uluslararası
toplamda 439 uygulama ya da program örneğine ulaşılmış olup Türkiye’den 5, diğer ülkelerden 19 olmak
üzere toplam 24 önleme programının özet bilgileri farklı grup ve içerikleri temsil edecek şekilde
çalışmaya dâhil edilmiştir. Çalışma sonucunda madde kullanımı ve bağımlılığı konusunda literatürde çok
geniş çalışmalar bulunmuş ve yapılan bu çalışmalarda madde kullanım yaşının dünya çapında düşüş
göstererek hızla yaygınlaştığı görülmüştür. Bu yüzden bireylerde madde kullanımı ve bağımlılığı riskini
azaltmak amacıyla etkili koruyucu ve önleyici müdahale hizmetlerine ihtiyaç duyulmaktadır.
Review of Psychoeducation Programs to Prevent Substance Use and Addiction
The purpose of this study is to examine the development of training programs for the prevention of
substance abuse and addiction in Turkey and other countries.As data source of the research, sample
programs which is developed to prevent substance use and addiction such as Yesilay, European
Monitoring Centre for Drugs and Drug Addiction (EMCDDA), Blueprints Programs, Substance Abuse and
Mental Health Services Administration (SAMHSA) ve Reducing Alcohol Related Harm (RARHA) were
used.As a result of the screening, 439 examples of national and international practices or programs for
prevention, treatment and legal sanctions have been reached, and 5 from Turkey, including 19 from other
countries a total of 24 prevention programs were included in the study so as to represent different groups
and contents.There are extensive studies in the literature about substance use and addiction, and it is
emphasized that the age of substance use is decreases worldwide as well as becoming widespread
rapidly. Therefore, effective protective and preventive intervention services are needed to reduce the
risk of substance abuse and addiction in individuals.