Yeni Symposium; 2018;56(1):8-12
Beş Faktörlü Kişilik Boyutları ile Yürütücü İşlevler Arasındaki İlişkinin Yapısal Eşitlik Modeliyle İncelenmesi
S Yılmaz, H Kafadar
Abant Izzet Baysal University, Bolu,
Amaç: Bu çalışmanın amacı, beş faktörlü kişilik özellikleri ile yürütücü işlevler arasındaki
bağlantıyı açıklamaktır.
Yöntem: Araştırmaya 59 kadın ve 41 erkekten oluşan toplam 100 sağlıklı birey katılmıştır. Ver- ilerin analizinde Pearson momentler çarpımı korelasyon katsayıları ve Yapısal Eşitlik Modeli (YEM)
kullanılmıştır.
Bulgular: Bu amaçla, üç model oluşturulmuştur ve ilk model kişilik özellikleri ve yürütücü işlevler arasında anlamlı bir ilişki ortaya koymuştur. İkinci ve üçüncü modeller kişilik ve yürütücü işlevler
arasındaki ilişkinin, Wisconsin Kart Eşleme Testi (WKET) ile ölçülen kurulumu değiştirme yürütücü
işlevi ve deneyime açıklık arasındaki ilişkiye dayandığını göstermiştir. Sonuçlar deneyime açıklık ile
WKET perseverasyon puanları arasında pozitif yönde anlamlı ilişki olduğunu göstermiştir. Ayrıca,
deneyime açıklık ile akıcı zeka arasında anlamlı korelasyon bulunmamıştır.
Sonuç: Bu araştırmanın sonucunda, yüksek deneyime açıklığın, yüksek perseveratif düşünce ile
karakterize edilebileceği ileri sürülebilir.
Investigation the Relationship between Big Five Personality Dimensions and Executive Functions via Structural Equation Model
Objective: The aim of this study was to clarify the link between five factor personality traits and
executive functions.
Method: A total of 100 healthy participants, 59 female and 41 male, participated in the study.
The data was analyzed performing Pearson moment correlation coefficients and Structural Equation
Model (SEM).
Results: Three models were constituted and the first model revealed a significant relationship
between personality characteristics and executive functions. The second and the third models indicated that personality-executive functions relations are based on the correlation between openness to
experience and shifting executive function measured by Wisconsin Card Sorting Test (WCST). Results
indicated that there is a significant positive relationship between openness to experience and WCST
perseverative scores. In addition, there was no correlation between openness to experience and fluid
intelligence.
Conclusion: According to the results of this study, it can be suggested that high openness may be
characterized by high perseverative thinking rather than intellect.