Nesne Psikoloji Dergisi; 2018;6(13):225-255
Nesneleştirilmiş Beden Bilinci Ölçeği`nin Türkçeye Uyarlanması ve Psikometrik Özelliklerinin İncelenmesi
Y Yağmurcu, LP Tosun
Uludağ Üniversitesi, Bursa
Bu çalışmanın amacı Nesneleştirilmiş Beden Bilinci Ölçeği`ni (NBBÖ) Türkçeye
uyarlamak ve ölçeğin psikometrik yeterliliklerini bir Türk örnekleminde değerlendirmektir. Bu
amaçla, araştırmanın örneklemini oluşturan 337 katılımcıya (171 kadın, 166 erkek)
Nesneleştirilmiş Beden Bilinci Ölçeği, Kendini Nesneleştirme Ölçeği, Koşullu Öz-Değer
Ölçeği, Öz-Bilinç Ölçeği, Vücut Algısı Ölçeği ve İki Boyutlu Sosyal İstenirlik Ölçeği
uygulanmıştır. NBBÖ verileri üzerinde açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizleri yapılmış ve
sonuçlar ölçeğin orijinaline uygun olarak üç faktörlü (beden utancı, kontrol inancı ve beden
izleme) bir yapısı olduğunu ortaya koymuştur. Ölçüt bağıntılı, ayırt edici ve yakınsak geçerliği
test etmek amacıyla NBBÖ’nün alt ölçekleri ile çeşitli ölçekler arasındaki ilişkilere bakılmıştır.
Sonuçlar ölçeğin geçerliğinin kabul edilebilir bir düzeyde olduğuna işaret etmiştir. Ölçeğin
güvenirliğini test etmek üzere Cronbach Alfa güvenirlik katsayıları hesaplanmıştır. Bulgular
özellikle beden utancı ve kontrol inancı için güvenirliğin yeterli düzeyde olduğunu ve literatür
bulgularıyla tutarlı olduğunu göstermiştir.
Adaptation of the Objectified Body Consciousness Scale to Turkish and Analysis of its Psychometric Characteristics
The aim of this study is to adapt the Objectified Body Consciousness Scale (OBCS)
to Turkish and to evaluate the psychometric qualities of the scale in a Turkish sample. To this
aim, we applied Objectified Body Consciousness Scale, Self-Objectification Questionnaire,
Contingencies of Self-Worth Scale, Self-Consciousness Scale, Body Image Scale, and TwoDimensional Social Desirability Scale to 337 participants (171 women, 166 men). Explanatory
and confirmatory factor analyses were performed on OBCS data, and the results revealed that
the scale had a three-factor structure (body shame, control belief, and body surveillance), in
accordance with the original one. In order to test the criterion-related, discriminant and
convergent validity, we examined the relationships between the subscales of the OBCS and
various other scales. Analyses indicated that the validity was at acceptable levels. Findings have
revealed that the reliability for body shame and control belief factors is particularly adequate,
and consistent with the literature findings.