Türk Uyku Tıbbı Dergisi; 2018;5(2):40-45
Vardiyalı ve Vardiyasız Çalışanlarda Uyku Kalitesi, Bel Çevresi ve Beden Kitle İndeksinin Karşılaştırılması
H Çatırtan, BO Bakır
Acıbadem Altunizade Hospital, İstanbul
Amaç: Uyku, canlının dış uyaranlara tepki eşiğinin arttığı tersine çevrilebilir
bir durumdur. İyi bir gece uykusu, sağlığın ve yaşam kalitesinin en önemli
bileşenlerinden biridir ve kısa veya uzun uyku süresi obezite ile ilişkilidir.
Bu çalışmada, İstanbul’da özel bir hastanenin vardiyalı veya vardiyasız
çalışanlarında beden kitle indeksi (BKİ) ve bel çevresi ile uyku kalitesi ve
vardiya durumunun karşılaştırılması amaçlanmıştır.
Gereç ve Yöntem: İki yüz iki katılımcıya anket uygulanmış ve Pittsburgh
Uyku Kalitesi indeksi puanları değerlendirilmiş ve uyku günlüğü
doldurmuştur. Katılımcıların bel çevresi, boy ve kiloları ölçülmüş, BKİ
değerleri hesaplanmıştır.
Bulgular: Sonuçlar vardiya durumuna ve uyku kalitesine göre
değerlendirilmiş, vardiyalı çalışan kadın katılımcıların uyku kalitesi
anlamlı olarak kötü bulunmuştur. Vardiya durumuna göre, vardiyalı
olmayan çalışanların BKİ ve bel çevresi, vardiyalı çalışanlardan cinsiyete
bakılmaksızın, anlamlı derecede yüksek olarak saptanmıştır. Kadın ve
erkek katılımcılarda vardiya sıklığı arttıkça ortalama BKİ değerlerinin
azaldığı, uyku kalitesi kötü olan ve vardiyalı olmayan çalışanların daha
yüksek BKİ değerlerine sahip olduğu görülmüştür.
Sonuç: Vardiyalı ve vardiyalı olmayan çalışanlar arasında uyku kalitesi,
bel çevresi ve BKİ arasındaki ilişkiyi inceleyen güncel literatürde sonuçlar
tartışmalıdır ve netleştirilmesine ihtiyaç vardır. Bu sonuçlara dayanarak
hem bireysel hem de işveren bazlı önlemler iyi organize edilmelidir.
Comparison of Sleep Quality, Waist Circumference and Body Mass Index Among Shift and Non-shift Workers
Objective: Sleep is a reversible condition in which the creature’s
response threshold increases to external stimuli. A good night’s sleep is
one of the most important components of health and quality of life and
short or long sleep duration is associated with obesity. This study aimed
to compare body mass index (BMI) and waist circumference with sleep
quality and shift status in shift or non-shift workers of a private hospital
in Istanbul.
Materials and Methods: A questionnaire was applied to 202 participants,
Pittsburgh Sleep Quality index scores were evaluated and a sleep diary
was filled. Participants’ waist circumference, height and weight were
measured, BMI values were calculated.
Results: The results were evaluated according to shift status and sleep
quality, and the sleep quality was found to be significantly poor for shift
worker female participants. According to shift status, non-shift workers’
BMI and waist circumference were determined significantly higher than
shift workers’ regardless to gender. The mean BMI values decreased
as the shift frequency increased in female and male participants. The
participants with poor sleep quality and non-shift were found to have
higher BMI values.
Conclusion: The current literature results are controversial which
investigates the relationship between sleep quality, waist circumference
and body mass index among the shift and non-shift workers, and these
results require to be clarified. On the basis of these results, both individual
and employer based precautions should be well organised