Nesne Psikoloji Dergisi; 2018;6(12):144-173
Toplumsal Cinsiyet Algısı Ölçeği Ergen Formu’nun Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması
E Esen, B Öztürk, DM Siyez
Celal Bayar Üniversitesi, Manisa
Bu çalışmanın amacı, Toplumsal Cinsiyet Algısı Ölçeğinin (TCAÖ) ergenlerde
geçerlik ve güvenirlik çalışmalarını yapmaktadır. Çalışmanın bir diğer amacı ise lise
öğrencilerinin toplumsal cinsiyet algısının cinsiyet, okul türü, ailenin aylık ortalama geliri,
annenin çalışma durumu ve ebeveynlerin eğitim durumu değişkenlerine göre farklılık gösterip
göstermediğinin incelenmesidir. Çalışmaya 823 lise öğrencisi (451 kadın, 372 erkek)
katılmıştır. Test-tekrar test çalışması ise 823 öğrenciden 118’i ile yapılmıştır. Ölçeğin yapı
geçerliğini incelemek için yapılan Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) sonucunda orijinal
ölçekten farklı olarak iki faktörlü bir model ortaya çıkmıştır. İki faktörlü hipotetik modele
ilişkin uyum iyiliği indeksleri, χ2=500.15, p>.01, df=168, χ2
/df=2.97, GFI=.92, AGFI=.90,
CFI=.91, RMSEA=0.06, SRMR= .05 olarak bulunmuştur. Ölçek maddeleri için üst %27 ve alt
%27’lik grupların puan ortalamaları arasındaki farklılıklar istatistiksel olarak anlamlı
bulunmuştur. Cronbach alfa katsayısı eşitlikçi toplumsal cinsiyet algısı boyutu için .80 ve
geleneksel toplumsal cinsiyet algısı boyutu için .86 olarak bulunmuştur. Ölçeğin iki hafta arayla
118 lise öğrencisine uygulanmasıyla elde edilen test-tekrar test güvenirlik katsayısı eşitlikçi
toplumsal cinsiyet algısı boyutunda .73 ve geleneksel toplumsal cinsiyet algısı boyutunda .80
olarak hesaplamıştır. Bu sonuçlara göre TCAÖ’ nün ergen formunun yeterli düzeyde geçerlilik
ve güvenilirlik değerlerine sahip olduğu görülmektedir. Lise öğrencilerinin toplumsal cinsiyet
algısı cinsiyet, okul türü, ailenin aylık ortalama geliri, annenin çalışma durumu ve ebeveynlerin
eğitim durumu değişkenlerine göre farklılaşmaktadır.
The Validity and Reliability of Gender Perception Scale Adolescent Form
The main purpose of this study was to investigate the reliability and the validity of
the Gender Perception Scale (GPS) for adolescents. Another purpose was to investigate whether
the gender perception of high school students differs in terms of certain sociodemographic
variables (sex, school type, monthly family income, the employment status of the mother and
parents’ education levels) The scale was administered to a total of 823 adolescents (451 girls,
372 boys) and the test-retest reliability analysis was carried out among 118 of the 823
adolescents. Confirmatory Factor Analysis (CFA) verified a two-factor model which is
different from the original scale. Resulting factors were traditional gender perception and
equalitarian gender perception. The Goodness of fit indices of the two-factor hypothetic model
was found to be as follows: ?2=500.15, df=168, ?2
/df=2.97, GFI=.92, AGFI=.90, CFI=.91,
RMSEA=0.06, SRMR= .05. Also, we found that the differences between the average scores of
the groups within the upper and lower 27% of the scale were statistically significant. The
internal consistency coefficients were sufficient for each subscale (ranging from .80 to .86) and
the total scale (a= .89). In addition, the test-retest reliability coefficients for equalitarian gender
perception subscale (.73), and traditional gender perception subscale (.80) were determined to
be within the acceptable limits. As a result, the GPS was found to be valid and reliable and its
psychometric characteristics were acceptable. In addition, both equalitarian and traditional
gender perception subscale scores were significantly different in terms of sex, school type,
monthly family income, the employment status of the mother and parents’ education levels.