Nesne Psikoloji Dergisi; 2018;6(12):103-125
Facebook’taki Benlik Sunumları, Otantiklik ve Psikolojik İyi Oluş
C Taşçıoğlu, LP Tosun
Uludağ Üniversitesi, Bursa
Çalışmanın amacı, Facebook’ta bireylerin kendilerini nasıl sunduklarını ve farklı
benlik sunumlarının, psikolojik iyi oluş değişkenleriyle (öz saygı ve yaşam memnuniyeti) ve
kişinin sahip olduğu otantiklik özelliğinin farklı boyutlarıyla (kendine yabancılaşma, otantik
yaşam ve dış etkiyi kabullenme) ilişkilerini incelemektir. Bu amaçla 94’ü üniversite öğrencisi,
86’sı yetişkin olmak üzere 180 kişiden veri toplanmıştır. Bulgulara göre katılımcılar Facebook
profillerinde en çok gerçek benlik, sonra sahte- keşfedici benlik, en az ise sahte-aldatıcı benlik
sunumu yaptıklarını bildirmiştir. Benlik sunumlarının farklı türleriyle yaşam memnuniyeti ve
öz saygı arasındaki ilişki yalnızca öğrenci örnekleminde bulunmuştur. Öğrenci örnekleminde
yaşam memnuniyeti, gerçek ve sahte keşfedici benlik sunumuyla olumlu yönde; öz saygı ise
sahte- aldatıcı benlik sunumuyla olumsuz yönde ilişkilidir. Ayrıca, sahte- aldatıcı benlik
sunumunun öğrenci ve yetişkin örnekleminde otantikliğin farklı boyutlarıyla ilişkisi
saptanmıştır. Sahte- aldatıcı benlik sunumu, öğrenciler için kendine yabancılaşma ve dış etkiyi
kabullenme boyutlarıyla olumlu yönde; yetişkinler için ise otantik yaşamla olumsuz yönde
ilişkilidir.
Self Presentations on Facebook, Authenticity and Psychological Well-being
The study aims to examine how individuals present their selves on Facebook and how
those self-presentations are related to several dimensions of their authenticity (self-alienation,
acceptance of external influence and authentic life) and to their well-being (self-esteem and life
satisfaction). Data were collected from 180 participants (94 students and 86 adults). In both
samples, people were found to use Facebook mostly for real-self presentations, followed by the
presentations for self-exploration, and next, followed by the presentations for self-deception.
Various forms of self-presentations were found to be related to life satisfaction and self-esteem
only in the student sample. Among students, the real and the exploratory self-presentations on
Facebook were positively associated with life satisfaction, while deceptive self-presentation on
Facebook was negatively associated with self-esteem. Besides, self-deception on Facebook was
related to the different aspects of authenticity in two different samples: It was positively related
to self-alienation and to the acceptance of external influence among students, and negatively
related to the authentic life among adults.