Nesne Psikoloji Dergisi; 2018;6(12):27-50
Annenin Ebeveyn Tutumlarının ve Çocuğun Annesinin Tutumlarıyla İlgili Algısının Çocuğun Duygu Tanıma Becerilerindeki Rolü
AÇ Sarı, BŞ Acar
Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara
Anne-baba tutumlarının ve çocukların ilgili algısının çocuğun sosyal becerileri başta
olmak üzere birçok farklı gelişimsel becerisine etki etmektedir. Bu çalışmanın amacı annelerin
ebeveyn tutumları ile çocuklarının duygu tanıma becerileri arasındaki ilişkiyi, çocukların
algıladığı ebeveyn tutumlarının aracı rolünü değerlendirerek araştırmaktır. Çalışmaya
Ankara’da yaşayan 130 ilkokul ikinci sınıf öğrencisi ve anneleri katılmıştır. Çocuklar Kusche
Duygu Envanteri ve Kısaltılmış Algılanan Ebeveyn Tutumları Çocuk Formu Ölçeğini (KAETÇ),
anneler ise Ebeveyn Tutumları Ölçeğini (EÖT) ve demografik bilgi formu doldurmuşlardır.
Yapılan aracı rol analizi sonucunda, duygusal sıcaklık düzeyi daha yüksek olan annelerin
çocuklarının duygu tanıma becerilerinin daha yüksek olduğu ve reddedicilik düzeyi daha
yüksek olan annelerin çocuklarının ise duygu tanıma becerilerinin daha düşük olduğu
bulunmuştur. Bununla beraber, çocukların algıladığı duygusal sıcaklığın, annenin duygusal
sıcaklık öz bildirimi ve çocuğun duygu tanıma becerisi arasındaki ilişkiyi pozitif yönde
yordadığı saptanmıştır. Son olarak, çocukların algıladığı duygusal reddedici tutumunun,
annenin reddedici tutum öz bildirimi ve çocuğun duygu tanıma becerisi arasındaki ilişkiyi
negatif yönde yordadığı bulunmuştur. Aşırı koruyuculuk alt boyutunun ise herhangi yordayıcı
bir rolü bulunamamıştır. Çalışmanın kısıtlılıkları ve gelecek çalışmalar için öneriler
tartışılmıştır.
The Role of Mothers' Parenting Attitudes and Child's Perceived Parenting Attitudes on Children's Emotion Recognition
Parenting attitudes and children’s perception of parenting attitudes influence many
different developmental skills of children, especially their social skills. The current study aims
to examine the effects of mothers’ parenting attitudes and children’s perception of maternal
parenting on children’s emotion recognition skills via the mediator role of children’s perception
of parenting attitudes. One hundred and thirty 2nd-grade children and their mothers living in
Ankara participated in the study. Kusche Emotion Inventory, Egna Minnen Beträffande
Uppfostran Child form (sEMBU-C) were used as measurements for children while EMBU
Parent form and a demographic form were used as measurements for mothers. Results showed
that children whose mothers were high in emotional warmth got higher receptive emotion
scores; while children, whose mothers scored higher in rejection, got lower receptive emotion
scores. In addition, children’s perception of their mothers’ emotional warmth predicted the
relationship between mother’s own emotional warmth and receptive emotion scores of children
positively; while children’s perception of their mothers’ rejection predicted the relationship
between mothers’ own rejection and children’s receptive emotion scores negatively.
Overprotection had no predictive role in emotion understanding of children. Limitations of the
current study and suggestions for future studies were discussed.