Psikiyatri Hemşireliği Dergisi; 2018;9(2):105-111
Lise son sınıf öğrencilerinin sınav kaygı düzeyleri ile uyku kalitesi arasındaki ilişki
S Köse, ŞK Yılmaz , S Göktaş
Biruni Üniversitesi, İstanbul
Amaç: Bu araştırma, lise son sınıf öğrencilerinin sınav kaygı düzeyleri ile uyku kalitesi arasındaki ilişkiyi belirlemek amacıyla
tanımlayıcı, kesitsel ve ilişki arayıcı araştırma tipinde gerçekleştirildi.
Gereç ve Yöntem: Araştırma verileri, İstanbul’da bir lise de 1–31 Ocak 2017 tarihleri arasında toplandı. Araştırmanın
evrenini İstanbul il sınırları içerisinde bulunan bir lisenin son sınıfında öğrenim gören 120 öğrenci oluşturdu. Araştırmada
örneklem hesabı yapılmamış, araştırmaya katılmayı kabul eden tüm öğrenciler örnekleme dahil edilmiştir (n=104).
Geri dönüş oranı %86.6’dır. Veriler, Bilgi Formu, Sınav Kaygısı Envanteri ve Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksi ile toplandı.
Verilerin değerlendirilmesi SPSS paket programında yapıldı.
Bulgular: Öğrencilerinin %55.8’i kız, yaş ortalaması 17.27 idi. Öğrencilerin %77.9’u üniversite sınavının çok önemli olduğunu,
%74.8’inin üniversite sınavına hazırlanmaya başlamadan önce uyku problemi yaşamadıklarını ifade ettiler.
Öğrencilerin öznel uyku kalitesi ile Sınav Kaygısı Envanterinin Kuruntu alt boyutu arasında pozitif yönde zayıf ilişki
(r=0.258; p<0.01); Duyuşsal alt boyutu arasında pozitif yönde zayıf ilişki (r=0.259; p<0.01); Sınav kaygısı toplam puanı
arasında pozitif yönde zayıf ilişki (r=0.272; p<0.01) bulundu. Uyku bozukluğu ile kuruntu alt boyutu arasında pozitif
yönde zayıf ilişki (r=0.210; p<0.05); duyuşsal alt boyut arasında pozitif yönde zayıf ilişki (r=0.291; p<0.01); sınav kaygısı
toplam puanı arasında pozitif yönde zayıf ilişki (r=0.273; p<0.01) bulundu. Öğrencilerin hem kuruntu boyutu (p>0.05)
hem de duyuşsal boyutu (p>0.05) düzeyi öznel uyku kalitesini etkilememektedir. Öğrencilerin kuruntu düzeyi uyku
bozukluğu düzeyini etkilemez iken (p=0.701 >0.05), duyuşsal düzeyi uyku bozukluğu düzeyini arttırmaktadır (ß=0.028).
Sonuç: Araştırma verileri, lise son sınıf öğrencilerinin sınav kaygılarının olduğunu ve bu durumun da uyku kalitesini
olumsuz yönde etkilediğini göstermiştir. Bu nedenle, öğrencilerin sınav kaygılarının azaltılması, uyku kalitesinin arttırılması
ve olumsuz düşüncelerin kaldırılması için rehberlik-danışmanlık hizmetleri verilmesi önerilebilir.
Anahtar Sözcükler: Ergen; sınav kaygısı; uyku kalitesi.
The relationship between exam anxiety levels and sleep quality of senior high school students
Objectives: This study used a descriptive, cross-sectional and correlational research design to determine the relationship
between exam anxiety levels and sleep quality of senior high school students.
Methods: Research data were collected in a high school in Istanbul, Turkey between January 1–31, 2017. 104 high
school students volunteered to participate in the research for a sample size (n=104). The rate of return is 86.6%. Data
were collected using the Information Form, the Exam Anxiety Inventory and the Pittsburgh Sleep Quality Index. SPSS
statistical software program was used to evaluate the data.
Results: 55.8% of the students were female and their mean age was 17.27 years. 77.9% of the students stated that the
university entrance exam was very important, and 74.8% stated that they did not have a sleep problem before they
started to prepare for the university entrance exam. There was a weak positive relationship between the subjective
sleep quality of students and the Delusion sub-dimension of the Exam Anxiety Inventory (r=0.258; p<0.01), a weak positive
relationship between Affectivity sub-dimension (r=0.259; p<0.01) and a weak positive relationship between the
total score of exam anxiety (r=0.272; p<0.01). There was a weak positive relationship between sleep disorder and the
Delusion sub-dimension (r=0.210; p<0.05), a weak positive relationship between Affectivity sub-dimension (r=0.291;
p<0.01) and a weak positive relationship between the total score of exam anxiety (r=0.273; p<0.01). The levels of both
the Delusional dimension (p>0.05) and the Affectivity dimension (p>0.05) of the students did not affect subjective
sleep quality. While the students' Delusion level did not affect the level of sleep disorder (p=0.701 >0.05), their Affectivity
level increased the level of sleep disorder (ß=0.028).
Conclusion: Research data illustrated that senior high school students had exam anxieties which negatively affected
their sleep quality.
Keywords: Adolescent; sleep quality; test anxiety