Türkiye Klinikleri Psikoloji Özel Dergisi; 2018;3(1):53-64
Engellilik Tarihinde Erişilebilirlik: İlkeler ve Yöntemler
N Mamatoğlu, O Kaya, K Altınbaş
Abant İzzet Baysal Üniversitesi , Bolu
Erişilebilirlik; insan yaşamının herhangi bir döneminde herhangi bir nedenden yaşayabileceği bir hareket kısıtlılığı veya uzuv eksikliği/güçsüzlüğü yaşayan tüm bireyleri (bebek arabalı ebeveynler, yaşlılar, engelliler, hastalar, yük taşıyanlar vb.) ele alan disiplinler arası bir kavramdır. Erişilebilirlik tüm insanların tüm mekân ve hizmetlere rahat bir şekilde ulaşabilesi ve tüm ihtiyaçlarının karşılanmasını amaçlar. Bu bağlamda, engellilere eşit haklar sağlanmasının bir aracı olan erişilebilirlik kavramının tarihsel süreçte gelişimi, engelli kavramını temel alan yaklaşımların bir yansımasıdır. Bu çalışmada, erişilebilirlik kavramının tarihsel süreci ve erişilebilirlik çalışmaları ile bireyin bedensel ve zihinsel sağlığı arasındaki ilişki ele alınmıştır. Bunun yanı sıra erişilebilirlik araştırmalarında bireysel algının önemi vurgulanmıştır. Son olarak, erişilebilirlik değerlendirmeleri ve araştırmalarında kullanılabilecek olan ölçütler ve yöntemler, bu alanda çalışan araştırmacı ve tasarımcılara tanıtılmıştır.
Accessibility in Disability History: Principles and Methods
Accessibility; is an interdisciplinary concept that deals with all individuals who experience a limitation of movement or limb weakness that they can live for any reason at any stage of human life (infant parents, elderly people, people with disabilities, patients, cargo bearers, etc.). Accessibility aims to ensure that all people can comfortably access all spaces and services and meet all their needs. In this context, the historical development of the concept of accessibility, which is an instrument of providing equal rights to the disabled, is a reflection of approaches based on the concept of disability. In this study, the concept of accessibility was handled in the historical process and the relationship between accessibility studies and the physical and mental well-being of the individual. The importance of individual perception was underlined in the accessibility researches. Lastly the criteria and methods that can be used in accessibility evaluations and researches were introduced to the researchers and designers working on this area.