Türk Uyku Tıbbı Dergisi; 2017;4(3):65-70
Obezite Hipoventilasyon Sendromunda Ekokardiyografik Bulgular
A Pıhtılı, E Karaayvaz, Z Bingöl, AK Bilge, G Okumuş, E Kıyan
İstanbul Üniversitesi, İstanbul
Amaç: Obezite Hipoventilasyon sendromunda (OHS), saf Obstrüktif
Uyku Apne sendromuna (OUAS) göre pulmoner hipertansiyon (PH)
önemli bir morbidite ve mortalite nedenidir. Ancak bu konuda literatürde
az sayıda çalışma mevcuttur. Bu nedenle çalışmamızda OHS ve saf
OUAS olgularını, sağ kalp ile ilişkili ekokardiyografik parametreler ve PH
açısından değerlendirdik.
Gereç ve Yöntem: Polisomnografi ile tanı konulan obez [vücut kitle
indeksi (VKİ) >30 kg/m2] OUAS olguları çalışmaya dahil edildi. Olgular
OHS ve saf OUAS olarak iki gruba ayrıldı. OHS tanı kriterleri obezite (VKİ
>30 kg/m2) ve başka bir nedenle açıklanamayan (nöromüsküler hastalık,
göğüs duvarı patolojileri, restriktif ve obstrüktif akciğer hastalıkları gibi)
gündüz hiperkapnisi (PaCO2 >45 mmHg) olarak tanımlanmıştır. Ciddi
hipotiroidi, böbrek ve kalp yetmezliği, kardiyak ilaç anamnezi olanlar
çalışmaya dahil edilmedi. Olgulara transtorasik ekokardiyografi yapıldı ve
sol kalp patolojisi olanlar çalışma dışı bırakıldı. Sistolik pulmoner arter
basıncı (PABs) >35 mmHg olması, PH olarak kabul edildi.
Bulgular: Çalışmaya alınan 115 olgunun (ortalama yaş: 49,3±10,6/
yıl, kadın/erkek: 53/62, VKİ: 40,5±6,1 kg/m2) 70’i saf OUAS, 45’i OHS
idi. OHS grubunda PABs, sağ ventrikül çapı ve pulmoner velosite saf
OUAS grubuna göre anlamlı olarak daha yüksekti (p=0,002, p=0,015,
p=0,012). OHS grubunda, PH sıklığı saf OUAS grubuna göre anlamlı
olarak daha fazlaydı (%48,8 ve %17,1, p<0,001). Genel grupta, PABs
değeri ile apne-hipopne indeksi, OUAS ağırlığı, oksijen desaturasyon
indeksi, SpO2 <%90 geçen süre ve OHS varlığı arasında pozitif korelasyon
vardı (sırasıyla; r=0,307, p=0,001; r=0,259, p=0,005; r=0,405, p<0,001;
r=0,162, p<0,001; r=0,305 p=0,001). PABs ile ortalama ve minimum
SpO2 arasında negatif korelasyon vardı (sırasıyla r=-0,404, p<0,001; r=-
0,344, p<0,001).
Sonuç: OHS olgularında; PABs, sağ ventrikül çapı ve pulmoner velosite
ve PH sıklığı saf OUAS’a göre daha yüksektir. OHS olgularına rutin olarak
ekokardiyografik değerlendirme de yapılmalıdır.
Echocardiographic Findings in Obesity Hypoventilation Syndrome
Objective: In Obesity Hypoventilation syndrome (OHS), pulmonary
hypertension (PH) is an important morbidity and mortality reason
compared to pure Obstructive Sleep Apnea syndrome (OSAS). However,
few studies are available in the literature about this subject. For this
reason, we evaluated OHS and pure OSAS cases in our study from the
point of right heart-related echocardiographic parameters and PH.
Materials and Methods: Obese [body mass index (BMI) >30 kg/m2] cases
diagnosed by polysomnography were included in the study. The subjects
were divided to two groups as OHS and pure OSAS. OHS criteria were
defined as obesity (BMI >30 kg/m2) and for another reason unexplained
(neuromuscular, chest wall, restrictive or obstructive pulmonary
diseases) daytime hypercapnia (PaCO2 >45 mmHg). Patients with severe
hypothyroidism, renal and heart insufficiency, cardiac drug anamnesis
were not included in the study. Transthoracic echocardiography was
performed to all cases and those with left-heart pathology were excluded
from the study. Systolic pulmonary artery pressure (PABs) >35 mmHg
was accepted as PH.
Results: Of the 115 cases studied (mean age: 49.3±10.6/year, female/
male: 53/62, BMI: 40.5±6.1 kg/m2), 70 were pure OSAS and 45 were
OHS. In the OHS group, PABs, right ventricular diameter and pulmonary
velocities were significantly higher than the pure OSAS group (p=0.002,
p=0.015, p=0.012, respectively). The frequency of PH in OHS was
significantly higher than group with pure OSAS (48.8% vs. 17.1%,
p<0.001). In the overall group, there was a positive correlation between
PABs value and apnea-hypopnea index, OSAS phase, oxygen desaturation
index, SpO2 <90% elapsed time, and OHS presence (r=0.307, p=0.001;
r=0.259, p=0.005; r=0.405, p<0.001; r=0.162, p<0.001; r=0.305,
p=0.001, respectively). There was negative correlation between PABs
and mean and minimum SpO2 (r=-0.404, p<0.001; r=-0.344, p<0.001,
respectively).
Conclusion: In OHS cases; PAPs, right ventricular diameter and
pulmonary velocities, and PH frequency are higher than pure OSAS.
Echocardiographic evaluation should be routinely performed for OHS
cases