Psikiyatri Psikoloji Psikofarmakoloji (3P) Dergisi; 1999;7(Özel 1):4-14
Antişizofrenik tedavinin tarihçesi ve etki mekanizması
MK Doksat
İstanbul Üniversitesi, İstanbul
İndirgeyici yaklaşım riskine rağmen bu gözden geçirme yazısında antişizofrenik ilaçların etki mekanizmaları açıklanmaya çalışılmıştır. İdeal bir antipsikotik yan tesiri olmayan, pozitif, negatif ve dezorganizasyon belirtilerine iyi gelen, BOS'a tam geçen, etkileşimi olmayan, hayat kalitesinde âzami derecede artış sağlayan bir ilaç olmalıdır. Bu da kendiliğinden yeni kuşak antipsikotiklere işaret etmektedir. Bu yazıda Melperon, Risperidon, Sülpirid, Remoksipirid, Rakloprid, Amisülprid, Tioridazin, Pikuindon, Amperozid, Bromergürid, Pipamperon, Ondansetron, Roksindol, Savoksepin, Zotepin, Tılozepin, Ziprasidon, Sertindol, HDC-912, Ritanserin, Klozapin, Olanzapin incelenmiş, klinik önemleri açısından son ikisi detaylı olarak gözden geçirilmiştir. Bu ilaçların etki mekanizmaları birbirleriyle karşılaştırmalı olarak tartışılmış, ilk nöroleptik olan klorpromazininden en gelişmiş yeni kuşak antipsikotiklerden olanzapin'e seyir ve "tek molekülle polifarmasi" nin klinik anlamı incelenmiştir.
The history and mechanism of action of antischizophrenic drugs
Mechanism of action of antischizophrenic drugs are explained in this review article in spite of the risk of being reductionistic. The characteristics of an ideal antipsychotic are listed as: minimum side effects, effective in both positive, negative and disorganized symptoms, well distributed in CSF, with no drug interactions and maximum evaluation in life standarts. These items pointed to the novel antipsychotics. Melperone, Risperidone, Sulpiride, Remoxipride, Raclopride, Amisulpride, Thioridazine, Amperozide, Bromerguride, Pipamperone, Ondansetrone, Roxindole, Savoxepine, Zotepine, Tilozepine, Ziprasidone, Sertindole, HDC-912, Ritanserine, Clozapine, Olanzapine are reviewed and the last two of them are focused in details because of their clinical importance. The mechanisms of action are discussed in comparison to each other and the clinical significance of the statement "polypharmacia with asingle molecule" is analysed, starting with the first neuroleptic Chlorpromazin to Olanzapine as an example of the most sophisticated new age drugs.