Literatür Sempozyum; 2015;(8):21-25
Sentetik Kannabinoidler: Bonzai ve Çocuk Hemşireliği
MÇ İncekar, SÖ Akça
İstanbul Üniversitesi, İstanbul
Uyuşturucu madde kullanımı, insanlık tarihi kadar eskiye dayanmaktaktadır. Geçmişten bugüne her ülke bulunduğu coğrafi konumuna, sosyo-ekonomik durumuna, yaşam tarzlarına, inançlarına, toplumsal değerlerine ve diğer etkenlere bağlı olarak madde bağımlılığından az veya çok etkilenmektedir. Uyuşturucu madde ticaretinde son on yılda çeşitlilik artmış, narkotik maddelerin yerine psikoaktif etkili yeni maddeler piyasaya girmiştir. Psikoaktif maddeler içerisinde ise sentetik kannabinoidler (SK) önemli bir yere sahiptir. Avrupa ve ABD’de bu maddelerin sokak isimleri; Spice, K2, Genie, Mr. Nice Guy ve Scooby Snax iken; Türkiye’de Bonzai, Jamaica ve Jamaican Gold vb. olmaktadır. Sentetik kannabinoidlerin kullanım şekli sıklıkla sigara şeklinde olmasına rağmen buharlaştırma, oral veya rektal yolla da kullanılmaktadır. Maddelerin çeşitli isimler altında pazarlanması, paketlerinin üzerinde yasal amaçlar için kullanıldığı etkisi oluşturan yazıların bulunması ve çalışanların yeterince SK’lar hakkında bilgi sahibi olmaması kullanımı kolaylaştırırken; bitkisel olmaları kullanıcının aklında zararsızdır düşüncesinin oluşmasına da zemin hazırlamaktadır. Dünyada ve ülkemizde adolesanlar arasında SK kullanımının endişe verici şekilde hızla artmaktadır. Madde bağımlısı adolesanları belirlemede ve bu gruplara yönelik koruyucu, önleyici müdahaleler geliştirmede anahtar kişi rolü, adolesanla çalışan hemşirelere aittir ve bu hemşirelerin adolesanları ve adolesanların riskli davranışlarını bilmesinin yanı sıra SK’ları, kullanan kişilerdeki belirtileri ve tedavisinde yapılması gerekenleri bilmesinin önemi ortaya çıkmaktadır. Bu doğrultuda hemşireler; madde bağımlılığı danışmanlığı ve tedavi sonrası takip/bakım/izleme için uygun sosyal servislere yönlendirmeler yapabilmelidirler. Ayrıca çocuk hemşiresi adolesanın maddeyi bırakması konusunda desteklenmesi ile ilgili yaklaşımları takip etmesi, takip ederken hemşirelik sürecini kullanması ve sonuçları değerlendirmesi gerekmektedir. Hemşirelerin ve diğer sağlık profesyonellerinin olumlu sağlık davranışları geliştirmede adolesanlara rol model olmalarının gerekliliği de unutulmamalıdır.
Synthetic Cannabinoids: Bonsai and Pediatric Nursing
Using drugs dates back as old as the history of the humanity. From past to today, every country has been affected by drug addiction in some degree depending on their geographic location, socio-economic condition, life styles, believes, social values and other factors. Variety in drugs trade has increased in the last decade, psychoactive drugs instead of narcotic drugs have found place in the market. Synthetic cannabinoids (SC) have an important place among the psychoactive drugs. While the street names of these drugs in Europe and USA are; Spice, K2, Genie, Mr. Nice Guy ve Scooby Snax; they are Bonzai, Jamaica ve Jamaican Gold in Turkey. Often used like cigars in terms of usage, synthetic cannabinoids are used through evaporation, oral or rectal ways. While the fact that these drugs are sold under various names, there are tags on the packages that lead people to think they are used for legal purposes and workers don't have enough knowledge about SC makes the usage easier, their being herbal causes users to think they are harmless. SC usage among adolescents in our country and in the world is rapidly
increasing in a worrying way. The key person role in determining the drug addict adolescents and developing protective and preventive measurements for these groups belongs to the nurses who work with the adolescents and beside the fact that these nurses know about the adolescents and their risky behaviours, they should also know about SC, the symptoms of the ones who use these drugs and what to do as a treatment. Accordingly, nurses should do guiding to the suitable social services for drug addiction consultancy and post-treatment chase/care/monitor. Also it is crucial for pediatric nurses to follow the approaches about the support given to the adolescents to give up the drug, use nursing process while following and evaluate the results. It shouldn't be forgotten that nurses and other health care professionals should be a role model for the adolescents to develop positive health behaviours.