Güncel Psikiyatri ve Psikonörofarmakoloji; 2015;5(2):16-23
Vortioksetin: Depresyon ve Depresyonda Bilişsel Bozukluklarının Tedavisinde Yeni Bir Umut
E Işık
Işıklar Ruh Sağlığı Merkezi, Ankara
Depresif bozukluklu bireylerin % 20 gibi bir oranında tedaviye rağmen tam iyileşmenin elde edilemediği, tekrarlayan
epizodlar gözlendiği ve kronikleşme izlendiği bildirilmiştir. Tekrarlama, erken yaşta başlama ve kötü psikososyal sonuç
ile, depresyonda tedavi edilemeyen bilişsel belirtiler arasında bağlantı olduğu öne sürülmektedir. Günümüzde kullanılmakta
olan hemen tüm antidepresan ilaçlar monoaminerjik iletiyi düzenleyerek işlev göstermektedir. Monoamin temelli
tedavide ana sorunlar istenen etkinlik seviyesine ulaşılamaması (suboptimal etki), tedaviye verilen cevabın geç başlama
süresi ya da kalıntı bilişsel bozukluklar gibi alanlarda gözlenmektedir. Glutamaterjik etkili bir ajan olan ketaminin deneysel
kullanımında gözlenen ortalama 4 saat gibi hızlı başlangıçlı ve bir hafta kadar sürebilen uzamış antidepresan etkisinin
gözlenmesi sonucunda, glutamat bağımlı düzenekler üzerinden de yeni antidepresan moleküllerin geliştirilmesi olasılığı
gündeme gelmiştir. Glutamaterjik iletinin düzenlenmesinin bilişsel belirtiler üzerine olan iyileştirici etkisi de bilinmektedir.
Araştırmacılar bir ya da daha fazla glutamat düzenleyici serotonerjik düzeneklere sahip bir molekül ile bir serotonin taşıyıcı
(SERT) inhibitörünü birleştirerek yeni depresyon tedavileri geliştirme olanaklarını ele almışlardır. Bu yazıda multimodal
aktivite olarak adlandırılan bu yeni düzenek ile depresyon ve depresyondaki bilişsel bozuklukların tedavisi amaçlanarak
geliştirilmiş yeni bir molekül olan Vortioksetin ele alınacaktır.
Vortioxetine: A New Hope in Treatment of Depression and Cognitive Defects in Depression
It is known that, although having a proper treatment, %20 percent of depressive patients can’t have a full remission and have recurrent episodes and develop
chronic depression . It is hypothesized that there is a relation between untreated cognitive deficits in depression and recurrence, early onset and poor
psychosocial outcoming. Today nearly whole antidepressant agents are acting on modulating monoaminergic transmission. Main problems with monoamine
regulation treatment seem as suboptimal effect, elonged time of initiation of action or residual cognitive deficits. Afer the experimental observation of a
glutamatergic agent ketamine’s fast acting and relatively long lasting antidepressant effects, new hopes arised for new glutamatergic antidepressant molecules
in depression treatment. Glutamatergic neuromodulation also results with cognitive improvement. Researchers looked for a molecule with both properties
of glutamate modulating serotonergic mechanisms and SERT (serotonine transport) inhibition. Vortioxetine a novel multimodal antidepressant for treatment of
depression and cognitive defects in depression will be reviewed.