Psikoloji Çalışmaları; 2003;23():1-26
Prefrontal Lob Nöropsikolojik Test Bataryası: Sağlıklı Yetişkinlerden Elde Edilen Test Sonuçları
A Ayçiçeği, WM Dinn, CL Harrıs
İstanbul Üniversitesi, İstanbul
Prefrontal lobu hasarlı oîan hastaların, gerek genel bilişsel yeteneklerle ilgili
testlerdeki gerekse sözel ve sözel olmayan testlerdeki performansları prefrontal lobımda
hasar olmayan deneklerin performansına benzemesine rağmen dikkatli bir
nöropsikolojİk incelemenin sonucunda, bu hastalarda az oranda da olsa bilişsel
yetersizlikler gözlenmektedir. Frontal lob bozukluğuyla ilgili semptomlar, davranışsal
dizınhibisyon, yürütücü fonksiyon bozukluklarını ve apatİyi kapsamaktadır.
Orbitafrontal bozuklukta davranışsal dİzinhibisyon, dorsalateral-prefontal bozuklukta
yürütücü fonksiyon bozuklukları, mesial/anterior singulate bozuklukta ise apatİ
görülmektedir. Araştırmacılar prefrontal lobun tek bir parçadan meydana gelmediği,
fonksiyonel olarak birbirinden ayrı olan alt sistemlerden oluştuğu ve alt sistemlerinde
diğer kortikal ve alt kortikal sistemlerle oldukça yoğun karşılıklı bir iletişimde olduğu
konusunda hem fikirdirler. Çalışmalardan elde edilen verilerin çoğu, dorsalateral
prefrontal korteksin (DLPF) yürütücü işlevleri idare ettiğini (Smith ve Jonides, 1999),
orbitafrontal korteksin (OFK) ise mükafat ve cezanın dinamik olarak değiştirilmesine
karşı duyarlı (Rolls, 1995) olduğunu göstermektedir. Bu çalışmada, OFK veya DLPF
bozukluğa duyarlı olan yedi tane nöropsikolojİk testin ve Grace ve Malloy (1992)
tarafından geliştirilen Frontal Lob Kişilik Skalasmın (Hasta Versiyonu) sağlıklı
yetişkinlere uygulanmasından elde edilen veriler sunulmakta ve bu testler arasındaki
ilişkiler üzerinde durulmaktadır. Genel olarak, elde edilen sonuçlar bilinen prefrontal alt
sistemlerin işlevleriyle uyumludur. Bu çalışmada sunulan testlerin, frontal lob sendromu
olduğu şüphelenilen hastaların incelenmesi sırasında klinisyenlere yararlı olacağı ümit
edilmektedir.
Prefrontal Lobe Neuropsychological Test Battery: Performance Patterns Among Healthy Adults
Patients with prefrontal damage perform similarly to controls on measures of
general cognitive ability. However, careful neuropsychological examination will reveal
subtle cognitive deficits.
Symptoms associated with frontal lobe dysfunction include behavioral
disinhibition, executive function deficits, and apathy, reflecting orbitafrontal,
dorsalateral-prefrontal, and mesial/anterior cingulate dysfunction, respectively.
Researchers have come to appreciate that the prefrontal region is not a unitary structure;
rather, it is fractionable into anatomically and functioanally distinct subsystems. An
extensive body of evidence suggests that dorsalateral prefrontal cortex (DLPF) mediates
executives functions, while orbitafrontal cortex (OFC) modulates sensitivity to
reinforcement contingencies. In this paper, we present data for seven neurocognitive
tasks considered sensitive to orbitafrontal dysfunction and measures of frontal executive
function and the Frontal Lobe Personality Scale (Patient version) developed by Grace
and Malloy (1992) to Turkish healty adults. In addition, we examined the relationship
between performance on the various neuropsychological tests. In general, results formed
a meaningful pattern consistent with our understanding of the function prefrontal
subsystems. The composite neuropsychological test battery presented in this paper may
prove useful to clinicians during screening of patients with suspected frontal syndromes.