Psikoloji Çalışmaları; 2001;22():2-13
Kadın Hakları: Farklı Terimler, Farklı Tutumlar
N Sakallı
İstanbul Üniversitesi, İstanbul
Bu araştırmanın amacı, kadın hakları konusunda kullanılan
farklı terimlerin, bu konudaki tutumları nasıl etkileyeceğini, bu konuların algılanmasında ve değerlendirilmesinde ne gibi farklılıklar
üretebileceğini incelemektir. Araştırmaya sınıf ortamında yüzde
57'si kız, yüzde 43'ü erkek olmak üzere toplam 502 ODTÜ öğrencisi
gönüllü olarak katılmıştır. Öğrencilerin yaş ortalaması 20.70' dir.
Araştırmada, kadın hakları konusunda tutumları ölçen "Semantik
farklılık" türünde hazırlanmış bir ölçeğin iki ayrı versiyonu denekle?re sunulmuştur. Birinci versiyon "feminizm-feministler" terimleri
kullanılarak seçkisiz atama yoluyla deneklerin yarısına verilirken,
ikinci versiyonda "kadın hakları-kadın hakları savunucuları" terim'leri kulanılarak seçkisiz atamayla deneklerin diğer yarısına verilmiş
tir. Sonuçlar göstermiştir ki; Türk erkekleri, kadınlara oranla her iki
terime karşı daha olumsuz tutumlara sahiptirler. "Feminizm- femi'nistler" terimleri, "kadın hakları-kadın hakları savunucuları" terim'lerine oranla tüm denekler tarafından daha olumsuz algılanmış ve
değerlendirilmiştir. Ayrıca, çalışmada elde edilen sonuçlar, terimle?rin negatif çağrışımlara etkisi konusu ele alınarak, Amerika ve Avrupalı araştırmacıların bulduğu sonuçlar ile karşılaştırılarak makale'de tartışılmıştır.
The purpose of this article was to investigate how different
labelling of the women's rights movement influence attitudes
toward women's rights issues and how the different labels create
change in the person's perception and evaluation of the issues.
Five hundred two students from Middle East Technical University,
randomly, received one of the two versions of a semantic
differential type of the questionnaire about women's rights
movement in a classroom situation. The mean age of participants
was 20.70. One version of the questionnaire included labels
"feminism-feminists," while the other version included labels
"women's rights-women's rights supporters." Results supported
the hypothesis that male participants evaluated both labels
"feminism-feminist" and "women's rights-women's rights
supporters" more negatively than did female subjects.
"Feminism-feminist" labels were perceived and evaluated more
negatively than were "women's right-women's rights supporters"
labels. Results were discussed in terms of negative connotations of
the labels and comparison of the present findings with the earlier
findings of American and European researchers.