Psikiyatri Hem?ireli?i Dergisi; 2015;6(1):33-39
Kanser Hastasına Bakım Veren Aile Bireylerinin Bakım Verme Yüklerinin Belirlenmesi
OS Orak, S Sezgin
Ordu Üniversitesi, Ordu
Amaç: Bu çalışma, kanser hastasına bakım veren aile bireylerinin
fiziksel, sosyal, duygusal ve ekonomik etkilenimlerini ve bakım veren
aile üyesinin sosyodemografik özellikleri ile bu özelliklerin bakıcı
yükü ile ilişkisini belirlemek amacıyla yapılmıştır.
Gereç ve Yöntem: Araştırmanın evrenini, 02 Ocak 2011–02 Mart
2011 tarihleri arasında Samsun Mehmet Aydın Eğitim ve Araştırma
Hastanesi Radyasyon Onkolojisi Servisi’nde yatarak tedavi alan kanser
hastalarına primer bakım veren 273 aile bireyi oluşturmuştur. Win
Episcope 2,0 programıyla örneklem büyüklüğü minimum 160 olarak
belirlenmiş, araştırma kapsamına belirlenen tarihler arasında serviste
tedavi alan kanser hastalarının primer bakıcısı olan, araştırmadan
dışlanmasını gerektirecek bir nedeni olmayan, araştırmaya katılmayı
kabul eden tüm aile bireyleri (195 kişi) alınmıştır. Verilerin toplanmasında
hastayla ilgili bilgilerinde yer aldığı soru formu ve ‘‘Zarit Bakıcı
Yükü Ölçeği’’ kullanılmıştır.
Bulgular: Araştırma kapsamına alınan bakım verenlerin Bakım Verme
Yükü Ölçeği’ne göre puan ortalaması 39.02±18.44 (14–88) olarak
elde edilmiştir. Araştırma kapsamına alınan bakım verenlerin eğitim
düzeyinin (p<0.01), hastaya bakım verme sürelerinin (p<0.001), hastanın
cinsiyetinin (p<0.05), hastaların yardımsız tuvalete gidebilmesinin
(p<0.001), idrarını (p<0.001) ve dışkısını kontrol edebilmesinin
(p<0.001) bakım yükünü (bakımın ortaya çıkardığı psikolojik sıkıntı,
fiziksel sağlık problemleri, ekonomik ve sosyal problemler) etkilediği
bulunmuştur. Hastanın yaşı ve bakım verenin yaşı ile bakım verme
yükü ölçek puanı arasındaki ilişkinin önemli olmadığı, bakım verenin
cinsiyeti ve medeni durumunun bakım yükünü etkilemediği bulunmuştur
(p>0.05).
Sonuç: Bu konuda hemşirelerin kanserli hastalara bakım veren aile
bireylerinin yaşayabileceği güçlüklere, bakım yüküne ve diğer sorunlara
ilişkin farkındalık oluşturması ve onların sorunlarını göz ardı
etmemesi önerilmektedir
The Investigation of Caregiver Burden in Family Members of Cancer Patients
Objectives: The purpose of the study was to investigate the physical,
social, emotional, and economical affects on family members caring for
cancer patients, as well as the socio-demographic characteristics of family
caregivers and the relationship between these factors and caregiver burden.
Methods: The study population included 273 family members who were
primary caregivers of cancer patients receiving inpatient treatment at
Samsun Mehmet Aydin Training and Research Hospital, Radiation Oncology
Service between 2 January 2011 and 2 March 2011. Minimum sample
size was calculated by using Win Episcope 2.0 software (n=160). Primary
caregivers of cancer patients receiving treatment in radiation oncology
service between the dates specified above, caregivers who did not meet
any exclusion criteria, and caregivers who volunteered to participate
(n=195) were included in the study. A questionnaire including information
about the patients and Zarit Caregiver Burden Scale were used to obtain
data.
Results: The mean Zarit Caregiver Burden Scale score of caregivers in the
study was 39.02±18.44 (14–88). Education level of the caregivers participated
in the study (p<0.01), duration of caregiving (p<0.001), patient’s gender
(p<0.05), unassisted use of the bathroom (p<0.001), and control of excreta
(p<0.001) were shown to influence caregiving burden (psychological distress,
physical health problems, economic problems, and social problems).
Study results also revealed that the relationship between patient and caregiver
age and caregiving burden is not significant, nor did caregiver gender
and marital status influence caregiving burden (p>0.05).
Conclusion: It is recommended that nurses bring awareness to family
members of cancer patients regarding the difficulties they may experience;
furthermore, nurses themselves should be conscious of their own caregiver
burden